Durum artık resmileşti. Ormanlar cayır cayır yanarken de iklim krizini konuşmuyoruz. Bir nevi paralel evrende yaşar gibiyiz. Portekiz’den Fransa, İtalya ve Yunanistan’a Akdeniz’in ormanları kavruluyor, baş şüpheli küresel ısınma hedef tahtasına konuluyor ama her yeni yangın sezonunda biz yine uçak-helikopter envanterini tartışmaya dönüyoruz; ta 2021’de Manavgat ve Marmaris’teki dehşet yangınlardan beri sistematik biçimde. Sonuçtan önce sebep analizine ve bu çerçevede eylem planları aşamasına geçemiyoruz. Eylem planı derken, hem kendi iklim politikalarımız hem de küresel ısınmada en fazla payı olan büyük kirleticilere karşı aktivizm dahil.

İnsanlığın varoluşundan çok önce ateş vardı ve ekosistemleri yakması da hayatın doğal akışı içindeydi. Ancak ne zaman ki insanoğlu tabloya dahil oldu, ateş ile ekosistemlerin ilişkisi değişime uğradı, yangınlar doğalın ötesine geçti.

Yangınların çoğu açık ara insan kaynaklı. Sabotaj, ihmal, dikkatsizlik veya yapılaşma için ağaç katliamı gibi kasıtlı eylemler her zaman ihtimal dahilinde. Ancak insan eliyle yaratılan iklim krizi, kuraklık ve düşük nem etkisiyle her geçen yıl büyüyor orman yangınları. Hem zaman, hem de mekanda büyüyor ve ölümcül bir sarmal oluşuyor. Sıcak hava dalgaları ve kuraklık, bitkilerle toprağı kurutuyor. Yoğun ormancılık yüzünden serin ve nemli doğal yapı bozuluyor, ormanların direnci zayıflıyor. En ufak kıvılcımla kuru ormanlar alev alev tutuşuyor, rüzgarla yayılıyor.

Ağaçlarda depolanan yüklü miktarda CO2 salınıyor. Böylece sera etkisi artıyor ve sıcaklık yükseliyor, yükseldikçe daha fazla orman yangınını tetikliyor. Sibirya’dan Avustralya’ya kadar uzanan bu sarmal, orman yangınları sezonunun daha erken başlamasına ve uzun sürmesine neden oluyor. Uzmanlar her yeni yangın mevsiminde daha büyüklerine hazır olmamız gerektiğini söylüyor.

Nitekim dedikleri gibi oluyor ama biz önlemler, iş gücü ve ekipman........

© Habertürk