Kredi yok, vade yok, borç yok, konut ve refah da yok
Cuma günü açıklanan Merkez Bankası’nın 2025 yılı ilk Finansal İstikrar Raporu’nda yer alan hanehalkı finansal varlıkları ve yükümlülükleri ilginç sonuçlar ortaya koyuyor. Daha iyi bir karşılaştırma olsun diye son bir yıllın yanında son 5 yılın tablosunu da yine aynı rapordan ortaya koyduk.
➔Faizlerin nominal 20 yılın en yükseğine çıktığı son bir yılda finansal varlıklar ile finansal borçlar reel olarak azaldı. GSYH’ya oranla paylardaki azalma varlıklarda 2.9 puan, borçlarda 0.9 puan oldu.
➔Son 5 yıldaki azalma ise daha fazla. Hanehalkı finansal varlıkları toplamı 2020 yılı ilk çeyreğinde 1 trilyon 929 milyar liraydı ve GSYH’ya oranı yüzde 42.7’ye geliyordu.
➔2025 yılı ilk çeyreğinde ise varlıkların toplamı 18 trilyon 398 milyar liraya çıkarken son bir yıllık GSYH 46.7 trilyonu yükseldi. Varlıkların GSYH’ya oranı ise yüzde 39.4’e indi.
➔Finansal varlıklar ekonomi kadar büyüyemedi. Bu reel anlamda küçülmenin meydana geldiğini de gösterir.
TL TASARRUFLAR @ İLE LİDERLİĞİ KORUYOR
➔Finansal araçlar arasındaki performans da oldukça farklılık gösteriyor.
➔Finansal varlıklar içinde ideali ulusal para biriminden tutulan tasarrufun ün büyük payı almasıdır. Neyse ki, bunca korkuya ve tartışmaya rağmen TL tasarruf mevduatı yüzde 40 civarındaki payını ve büyüklüğünü koruyor.
➔Araya bir KKM dönemi girdi, veride karışıklık ve belirsizlik yarattı ama sonuçta 2025 yılı ilk çeyreğine baktığımızda TL mevduatın toplam tasarruftaki payı hala yüzde 36.7. Yüzde 3.5 pay da KKM-DDM’de duruyor.
➔Geçen yılın ilk çeyreğinde KKM-DDM’nin payı yüzde 12.4 gibi yüksek bir orandaydı. Bu pay azaldıkça TL tasarrufların payı arttı. Geriye kalan 3.5’luk paydan bir kısım daha TL tarafını tercih edebilir.
➔Ancak TL tasarruflardaki artışın bunun da ötesine taşan bir kısmı var. Son bir yılda 12.1 puanı bulan payın artışında 20 yılın en yüksek nominal faiz uygulamasının belli etkisi olsa gerek.
DÖVİZ MEVDUATIN PAYI YARI YARIYA AZALDI
➔Ya da dövizden kaçış da denilebilir. Yurtiçi gerçek kişilere ait döviz mevduatı son bir yılda 10........
© Habertürk
