Etnik meselelerin çözümü, çok dikkat gerektiren bir iş.
Soğuk savaşın bitiminden sonra birçok ülke etnik kalkışmalara sahne oldu.
Bunların bazıları silahla, bazıları müzakere ile çözüldü. Ama çözülmeyen daha birçok etnik çatışma ve uyuşmazlık var.

Çatışmaların bir kısmı geçmişte verilen bazı hak veya tavizlerin geri alınmasından kaynaklanıyordu. Buna iki örnek; Kuzey İrlanda ile İspanya’da Bask ve Katalan ayrılıkçılığıdır.

Birinci dünya savaşından sonra İrlanda, Britanya’dan ayrılarak İrlanda Cumhuriyeti kuruldu. İrlanda milliyetçilerinin İrlanda’nın parçası saydığı 6 vilayetten oluşan Kuzey İrlanda bu ayrışmanın dışında kaldı.

Çünkü kuzeyde Katoliklerin nüfusuna yakın birlikçi Protestanlar vardı. Bu bölgeye de geniş bir özerklik verildi. Ancak İrlanda milliyetçileri bununla yetinmediler. İrlanda Cumhuriyeti ile birleşmeyi savunmaya devam ettiler. Çatışma ve eylemler üzerine bu özerklik geri alındı. IRA bu özerkliği kazanılmış/ müktesep bir hak olarak gördü. “Bize ait olan elimizden alındı” diye mücadele etti. Buna İngiliz hükümeti ve bölgeye gönderilen güvenlik güçlerinin yanlışları da yardım etti.

Büyük Britanya yıllarca IRA terörü ile uğraşmak zorunda kaldı. Sonunda ‘Hayırlı Cuma’ anlaşması ile özerklik geri verildi, geniş oranda yetki devri yapıldı.

Benzer bir durum İspanya’da yaşandı. 1930’lu yılların başında Bask ve Katalan bölgelerine özerklik verildi. İspanya iç savaşında galip gelen Franko bu........

© Habererk