Tanzimat aydını sendromu ve Özgür Özel
Özgür Özel’in Görevden uzaklaştırılan ve tutuklanan İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu için İngiliz İşçi Partisi’nin tepkisizliğine kırgınlığını ifadesi tam bir Tanzimat aydını sendromudur…
Batıyı kendileri için şaşmaz ölçü kabul eden, onlardan gelen her cümleyi dünyayı yerinden oynatabilmeleri için büyük bir güç olarak gören, ama bir türlü ne onlar gibi olabilen ne kendileri kalabilen bir şaşkınlar güruhudur Tanzimat aydını sendromu yaşayanlar… Bir diğer ifade biçimi de müstemleke aydını sendromudur…
Tanzimat Aydını Sendromu nedir o zaman? İmparatorluğumuzun 19. yüzyılda yaşadığı modernleşme sürecinde ortaya çıkan aydın tipinin yaşadığı kimlik bunalımını ve ruh halini anlatmak için kullanılır. Batı'ya hayranlık ve öykünme ile kendi geleneksel değerleri arasında sıkışıp kalan Tanzimat dönemi aydınlarının yaşadığı kırılmaları, çelişkileri ifade eder.
Tanzimat aydını sendromu belirtilerinin ilki, batı hayranlığı ve taklitçiliktir… Tanzimat aydınları, Batı’nın bilim, sanat, hukuk, iktisadi alanlardaki ilerlemelerine büyük hayranlık duymuş, bunları yüzeysel şekilde benimsemiş, ülkemizin ve insanlarımızın daha iyi olabilmesi için kendilerine düşeni yapmaya gelince hiç oralı olmamışlardır… Batılılaşma onlar açısından şekil ve kıyafetten ibaret kalmıştır…
Kimlik bunalımından kurtulamazlar… Geleneksel kültürümüz ile Batı değerleri arasında bocalamış; hem batıyı anlamamış, hem kendimize ait olanı kavrayamamıştır… Aziz milletimizin geleneksel toplum yapısıni idrakten uzak Batıya hayran ama oralı değil, biçare olmuştur…Halktan kopuk, halkına yabancıdırlar… Batılı eğitim almış Tanzimat aydınları genellikle halktan uzak tepeden bakan çukurdakilerdir… Halkın anladığı dilden konuşamayan, halkı anlamaya uğraşmayan zavallılardır…
Kendilerine özgü bir romantizmleri ve gerçeklikten uzaklıkları vardır… Batı’daki özgürlük, eşitlik ve demokrasi ideallerine duyulan romantik ama içeriksiz bir hayranlık vardır. Kendi toplumuna ise dayatmacı, despotturlar… Devletçi olduklarını söylerler, devlet nedir bilmezler… Reformisttirler, reformlar kendilerine dokunana kadar…Bu nedenle, Batı’daki sivil toplum ve bireysel özgürlük anlayışları tam anlamıyla yerleşememiştir.
Bu sendrom, günümüzde de kendisini aydın olarak tanımlayan bir kesimde fazlasıyla........
© Haber7
