menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Türk–Alman ilişkilerinde yeni paradigma

9 5
31.10.2025

Almanya Başbakanı Friedrich Merz bugün Türkiye’ye son derece önemli bir ziyaret gerçekleştirdi. Merz’den sadece üç gün önce İngiltere Başbakanı Keir Starmer’ın Ankara’ya yaptığı ziyaret kapsamında uzun yıllardır gündemde olan Eurofighter anlaşmasının imzalanmış olması ve Almanya’nın bu savaş uçaklarının Türkiye’ye satışı konusundaki çekincelerini kaldırması, Berlin’in Türkiye’ye bakışında çok net bir kırılmaya işaret ediyor.

Bu kırılmanın ve yeniden değerlendirmenin arka planında tabii ki Merz’in ideolojik dünyası yahut Almanya’nın uzunca yıllardır Türkiye’de olmasını umduğu ve arzuladığı iç politik gelişmeler yatmıyor.

Jeopolitik Kırılmanın Temeli

Türk–Alman ilişkilerinde ve daha geniş olarak Türkiye–Avrupa Birliği ilişkilerinde yaşanan büyük kırılmanın temelinde, Rusya–Ukrayna Savaşı’nın yarattığı büyük jeopolitik şok ve Trump’ın ABD’de iktidara geldikten sonra Avrupa’ya yönelik geliştirdiği sert söylem ve eylemler bulunuyor.

Almanya Şansölyesi Merz’in basın toplantısında, “Ankara’da iyi bilindiği üzere, Rusya’nın saldırgan revizyonizmi Avrupa ve Atlantik bölgesinin güvenliğine kapsamlı bir tehdit oluşturuyor.” dedikten sonra, “Almanya’nın onayının ardından Türkiye’nin 20 Eurofighter uçağı satın alma kararından memnuniyet duyuyoruz. Bu uçaklar ortak güvenliğimize hizmet edecek.” açıklaması, Rusya–Ukrayna Savaşı’nın Almanya’yı nasıl bir radikal politika değişikliğine zorladığını çok net bir şekilde göstermektedir.

Tarihin Hızlandığı Bir Dönem

Uluslararası sistemde tarihin akışının hızlandığı bir dönemden geçiyoruz. Jeopolitik dengelerde bazen Soğuk Savaş döneminde olduğu gibi uzun süre statik bir durum söz konusu olur ya da Soğuk Savaş’ın sona ermesinden sonra tek kutuplu dünya düzeninde olduğu gibi istikrarlı bir dönem yaşanır. Fakat bu dönemlerde bile biriken yoğun enerji, savaşlar yahut büyük çöküşlerle ortaya çıkar. Bunu büyük depremleri ortaya çıkaran mekanizmalara benzetebiliriz.

Büyük kıta parçalarının yıllarca birbirine sürtünmesi ve birbirini sıkıştırması neticesinde, bazen onlarca, bazen yüzlerce yıl boyunca biriken enerji büyük depremlerle bir anda boşalır ve büyük yıkımlar üretir. Bunun sonucunda ülkeler zaman zaman tüm yapı düzenlemelerini yeniden gözden geçirir ve yeni önlemler alırlar.

Uluslararası sistemde de yıllarca biriken enerji, zaman zaman savaşlarla; zaman zaman da büyük güçlerin çöküşünde olduğu gibi dramatik gelişmelerle yahut Trump’ın iktidara geldikten sonra aldığı........

© Haber7