menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Toplumların eğitimle ahlak arayışı

12 13
30.07.2025

Eğitim, insanın maddi ve manevi hayatında mutlu olma amacıyla enformel ya da formel yollarla bir dizi bilgi, duygu ve davranışı edinme sürecidir. Eğitim, insanlardaki iyi nitelikleri beslemek, onların içlerindeki gizli güçleri ortaya çıkarmak ve fıtratı, doğuştan gelen kapasiteyi geliştirmeye çalışmaktır. Ahlak ise “insanın tutum ve davranışlarının doğru-yanlış, iyi-kötü” açısından değerlendirilmesidir. Dolayısıyla eğitimin iyilikleri besleyen, dünyanın daha iyi bir yer olmasına katkıda bulunan bir etkinlik olması; insanı iyiye, doğruya ve güzele ulaştırmayı hedeflemesi nedeniyle; eğitimin doğasında ahlaken olgunluk arayışı, “etik bir çaba” vardır.

Karar ve eylemlerin değerlendirmesini yaparken; ahlak, bireylere rehberlik eden evrensel değer, ilke ve kurallar bütünüdür. Ahlak, bir kimsenin düşünce ve eylemlerinde neyi iyi, neyi kötü saydığı ile ilgili ve bağlantılı olarak davranışlarının sınırlarını ifade eden bir kavramdır. Ahlaki ilkelere uygun davranan bir kişi, kısaca güzel ahlaklı insan, iyi ve kötü arasında ayrım yapabilen, davranışlarının etik sınırlarını oluşturabilen, savunduğu değerlerle yaşayan kişidir.

AHLAK VE EĞİTİM

Ahlak ve eğitim arasındaki ilişki, dört biçimde ele alınabilir:

1.EĞİTİM POLİTİKALARININ AHLAKİ DEĞER VE İLKELERE UYGUN BİÇİMDE OLUŞTURULMASI: Bireylerin erişebildikleri eğitim, fırsat ve imkanları hem kendilerinin hem de toplumun bugününü ve geleceğini belirlemektedir. Modern dönemlere gelinceye kadar görülen eğitimin en önemli iki özelliği “dinî” mahiyette olması ve “yaygın” olmamasıdır. Okul benzeri yapılar ilk kavimlerden beri vardır ancak bu kurumlar din adamları, saray çevresi, asiller ve bazen de zenginler içindir. Eğitimin de ahlakın da amacı, her nesle ideal insan tipine uygun kişilikler kazandırmaktır. Bu anlamda eğitim fırsat ve imkanlarının bireylere sunulma biçimi, eğitim haklarından onların yararlanabilmeleri konusunda gösterilen çabalar ya da ihmaller, eğitim etiği açısından büyük önem taşır.

Eğitim, temel kurumu olan okullar sayesinde yeni nesillere toplumsal normları, geleneksel kültürel kodları ve ahlak kurallarını aktarır. Böylece toplumsal kişilikler ve kimlikler büyük ölçüde burada inşa edilir. Modern dönemlerde okul, bireylere birtakım becerilerin kazandırıldığı ve onların toplumsal hayattaki rollere hazırlandıkları bir yer olarak düşünmüştür. Toplumların eğitimle ahlak arayışı, seküler bir anlayışla bireye müdahale boyutundadır.

Bugünün eğitim sistemleri ve okulları, 18. yüzyılın sonlarında modern devlet ve ekonominin ihtiyaçları doğrultusunda teşekkül ettiği için okuryazarlık, vatandaşlık bilinci ve meslek edindirme, okulun en........

© Haber7