Suriye’de 2011’de başlayan halk hareketleri ve sonrasında yaşanan iç savaş, ülkenin sosyal dokusunu, altyapısını ve ekonomi-politik yapısını derin biçimde tahrip etti. On yılı aşkın bir çatışma döneminin ardından, özellikle 8 Aralık 2024 tarihinde gerçekleşen siyasi dönüşüm ve Beşar Esed’in iktidarı bırakmasıyla birlikte, Suriye'de yeni bir dönem başladı. Esed zulmünün başladığı dönemden Esed’in indiği döneme kadar Suriye’de Beşar Esed’e güçlü bir şekilde karşı duran tek körfez ülkesi Katar’dı. Türkiye’nin askeri olarak destek olduğu muhaliflere Katar ekonomik yardım yapmıştır. Suudi Arabistan’ın ilk başta destek olduğu muhaliflere Birleşik Arap Emirlikleri karşı çıkarak Suriye Hükümetini desteklemiştir. 8 Aralık’a kadar farklı dinamiklerin farklı grupları desteklediği Suriye, 8 Aralık sonrasında farklı bir yapıya bürünmüştür. Bu yeni süreçte hem bölgesel barış hem de ülke içi istikrarın tesisi için yeniden inşa ve kalkınma başlığı öne çıkmaktadır.

Bu noktada gözler, bölgeyle hem ekonomik hem politik olarak doğrudan ilişkili olan Körfez Arap Ülkeleri İşbirliği Konseyi (KİK) üyelerine çevrilmiştir. Zira Körfez ülkeleri, geçmişte farklı pozisyonlar almış olsalar da bugün Suriye’nin yeniden yapılandırılmasında belirleyici aktörlerden biri konumundadır. Bu analiz, Körfez ülkelerinin devrim sonrası Suriye politikasını değerlendirirken aynı zamanda Suriye için önerilen “Türkiye Destekli Körfez Modeli” kalkınma yaklaşımını da tartışmaya açmaktadır.

1. Körfez Ülkelerinin Devrim Sonrası Suriye’ye Karşı Tutumları

Katar

Devrim sonrası süreçte Katar, Ahmed Şara’ya ilk tebrikte bulunan Körfez ülkesi olmuştur. Bunun yanında Suriye’ye büyükelçi atayan ilk Körfez ülkesi olan Katar, “İnsani Yardım Köprüsü” projesiyle acil insani yardımda bulunmuştur. Katar Emiri Şeyh Temim’in Şam ziyareti, devrim sonrası bir liderin yaptığı ilk ziyaret olmuş; ziyaret sırasında Katar’ın 87 milyon dolarlık memur maaşı desteği ve 7 milyar dolarlık enerji altyapı yatırımı planı kamuoyuna açıklanmıştır.

Suudi Arabistan

Devrim sonrası süreçte yeni Suriye yönetimine destek verdiğini açıklayan Suudi Arabistan, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed Şara'nın ilk resmi ziyaretine ev sahipliği yapmıştır. Riyad’daki görüşmelerde ABD, Türkiye ve Körfez liderleri arasında ambargoların kaldırılması kararı alınmıştır. Ardından 488 milyon dolarlık insani yardım sağlanmış, Suudi-Suriye Yatırım Fonu aracılığıyla 47 farklı projeye yatırım yapılacağı duyurulmuştur. Bu projelerin toplam değerinin 4–6 milyar dolar aralığında olması beklenmektedir.

Birleşik Arap Emirlikleri........

© Haber7