Vatikan! Dünya'nın en önemli arşivi...
Yeni papa, Kasım başında İznik’de olacak..
Biz konuyu yine sıradan bir olay gibi ve daha çok da politik açıdan tartışacağız.
Rusya ve ABD açısından yorumlamaya çalışacağız.
Çünkü ne derinlemesine bir Hristiyanlık bilgimiz var, ne de ortodoksluğu biliyoruz.
Bizansı, Doğu Romayı da çok iyi bilmiyoruz!
TeoPolitik açıdan aslında hali pür melalimiz ortada. Patrikhanenin ekümenikliği ve Heybeliada ruhban okulu seviyesinde tartışıyoruz konuyu.
Mesela, kaç kişi Aramice bilir bu memlekette?
Ya da Anadolu'daki kadim diller konusunda bir çalışmamız var mı? Teolojik açıdan bu coğrafyadaki mirasın bir envanterine sahip miyiz?
Ne Helen'i biliriz, ne de Yunan'ı.
Yunan deyince de “Kahbe Yunan, Yunan mezalimi” o kadar. Zaten rakıyı içince anlıyoruz, Yunanla ''kardeş'' olduğumuzu. Yetmez mi?
Rum’u da bilmeyiz. Trekleri de bilmeyiz, Mekadonları da, Grekleri de.
Vatikanın doğuşunda ''bizim'' Tarsus'lu Saul'ün Antakya macerası, Şam macerası, Konya, Ankara, Ege'de 7 kilise, Selanik ve Kayseri ziyaretlerini kim bilir. Ve sonra Rodos, Girit, Malta üzerinden Roma'ya uzanan bir yolculuk.
Vatikan arşivleri, aslında bir sömürge mirasıdır.
Beyaz adam gittiği yerlerden sadece altın, gümüş, elmas, ipekli, baharat getirmedi, el yazması eserleri de getirdi.
El aletleri, makinalar da getirdi. Onları takıp takıştırıp sanayi devrimi diye sundular.
Batıdaki Ronesans'ın arkasında sadece Endülüs ve Timbuktu değil, bu büyük uygarlık soygunu da var. İşte Vatikan arşivi bunların toplamı demek.
Şimdi bu mirasın sahibi papa Türkiye'ye geliyor.
O'na bu mirası sormak gerek.
O'na Aya Gorgi, Aya Sotri, Aya Ayaniyi sormak gerek. O'na derviş Nikola'nın çalınan kemiklerinin Bari’de ne işi var, onu sormak gerek. Bu arşivin insanlık için ne zaman açılacağını, dijitalize edilerek ortak paylaşıma açılıp açılmayacağını sormak gerek.
Papa Francis öldüğünde, bazı internet sitelerinde Vatikan arşivleri konusu tartışılmıştı. O tartışmalardan o gün aldığım notları, bugün sizinle paylaşmak istiyorum. Aşağıda bu tartışmalardan özet kesitler bulacaksınız:!
Ancak pek çok kişi Vatikan'ın dünya tarihini içeren 50 milden fazla yeraltı arşivine sahip olduğunu bilmiyor.
Bunu bir........© Haber Vakti





















Toi Staff
Gideon Levy
Tarik Cyril Amar
Stefano Lusa
Mort Laitner
Robert Sarner
Mark Travers Ph.d
Andrew Silow-Carroll
Constantin Von Hoffmeister
Ellen Ginsberg Simon