Komisyona havale
Arapçadan aparma bir kelime havale… Birkaç alanda karşımıza çıkıyor.
Tıpta, “kasların hızla kasılıp gevşeyerek vücudun kontrolsüz bir şekilde sallanmasına neden olan nörolojik bir durum” olarak açıklanıyor.” Anne, baba olanlarımız bilir, bebekken çocuklarımızı “havale geçirdiği” için acil servislere koşturduğumuz çok olmuştur. Bir şeyin aşırılaşması durumunda da kullanıla gelmiştir. Sıcaklardan havale geçirmeye az kalır. İşler bitmeyip yığıldıkça yığıldığında da” havale geçirmeye az kalır.”
Bankacılık sektöründe sıkça karşılaşılan temel işlemlerden biridir. Aynı banka içerisinde farklı hesaplar arasında para transferi gerçekleştirmeye denir. Bankaların reklam için de kullandığı bir şey “havale ücreti almıyoruz.” Milyonlarca insanın havale edecek parası da işi de yok ama yapabilen için de bedava. Tadından yenmez.
Bir de “havala” var. Aynı kelimenin orijinali, yine bir finansal aktarımı ifade etmek için kullanılıyor. Geleneksel banka sistemlerinin dışındaki bir para transfer yöntemi olarak yapılıyor. “Güvenilir Müslüman kardeş” referansı ile başlatılmış. Bu sistemde, para Avrupa’daki belirli işyerlerine teslim ediliyor ve aynı anda Türkiye’deki benzer işyerlerinden veya döviz bürolarından çekiliyor.
Filmde burada başlamış, gazeteci Murat Ağırel bu sistemin kara paranın aklanması için nasıl kullanıldığını “Havala” adlı kitabında ayrıntılı bir biçimde yazmıştı.[i]
Uyuşturucu tacirleri ve kara para sahipleri milyonlarca doları yurtdışına çıkarmak için birlikte hareket ettikleri bazı döviz büroları ve kuyumcular üzerinden bu yöntemi kullanıyorlar.
Yani işin özü bu havale işi biraz yaş durumları ifade ediyor çokça.
Hadi biraz daha uzatalım. Bürokrasi de dilekçeniz bir yerden bir yere “havale” edilmiş se yandı gülüm keten helva. Aziz Nesin’in büyük eseri “Yaşar ne yaşar ne yaşamaz” da kahramanımız Yaşar, hapşuruğunu engellemek için kafasına taktığı şapka rüzgârdan uçup bir şekilde bürokrasinin eline geçince onu alabilmek için oradan oraya havale edilen “dosyasıyla” dolanıp durup günlerce.
Bu girizgahı bir “yeni” havaleye getirmek için yazdım.
“Barış süreci” adıyla........
© Gazete Manifesto
