menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Uçaklarda da ‘resmi dil’ Türkçedir!

18 0
18.05.2025

Bundan tam 748 yıl önce, 13 Mayıs 1277 tarihinde Karamanoğlu Mehmet Bey yayınladığı fermanla Türkçenin ilk kez resmi dil olarak kabul edilmesi gerektiğini şöyle dile getiriyordu;

“Şimden gerü hiç kimesne kapuda ve divanda ve mecalis ve seyranda Türki dilinden gayri dil söylemeyeler”.

Buyruk buyuranın, uymak tebaanın işi.

İşte, bu nedenledir, bu yıl olduğu gibi her yıl 13 Mayıs’ta Karaman’da Türk Dil Bayramı törenle kutlanır. Bir de Gazi Mustafa Kemal’in 1932’de Birinci Türk Dil Kurultayı’nı açtığı tarih olan 26 Eylül’de de Dil Bayramı kutlanır.

Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın üçüncü maddesine göre devletin dili Türkçedir. Anayasa’nın dördüncü maddesi de “Anayasanın birinci maddesindeki ‘Devletin şeklinin Cumhuriyet olduğu’ hakkındaki hüküm ile, ikinci maddesindeki Cumhuriyetin nitelikleri ve üçüncü maddesi hükümleri değiştirilemez ve değiştirilmesi dahi teklif edilemez.” diye kesin bir hüküm içermektedir.

Şimdilerde Türkiye Cumhuriyeti yeni bir döneme giriyor. Her ne kadar konu henüz Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne gelmemişse de bölücü örgüt PKK kendini lağvetme ve silah bırakma kararı aldığını açıkladı. Açıklamada yer alan maddelerin üstünü açıp, içine baktığımızda Kürtçe kurs açma hakkı değil “Anadilde eğitim hakkının” da gündeme gelme ihtimalinin olabileceğini düşünüyoruz.

Anadilin öğrenilmesi, dilin grameri ve diğer özelliklerinin öğrenimi için ders verilmesi anlamına gelirken, anadilde eğitim, eğitimdeki bütün derslerin de bahse konu dilden olması şartını içerir.

Ben, ilkokula 1960’lı yılların başında nüfusunun yüzde 90’ını Kürt asıllı Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının oluşturduğu Ağrı’nın Eleşkirt İlçesi Atatürk İlkokulu’nda başladım. 23 Nisan ve 19 Mayıs bayramlarında subay ve memur çocuğu olan bazı arkadaşlarımızla biz şiirler okurduk, büyük çoğunluk okuduklarımızı belki de hiç anlayamazdı. Hatırlıyorum ki, kendisi de Kürt olan Salih öğretmen harfleri ve rakamları bizlere Türkçe, Türkçe bilmeyen arkadaşlarımıza da Kürtçe anlatmaya gayret gösterirdi.

Şimdi, anadilde eğitim hakkı istenir diyorlar. Nasıl olacak, zor bir iş bu.

Hayatın her alanında devletin ikinci bir dili resmi dil olarak tanıması birçok değişikliği beraberinde getirecektir.

Bir zamanlar duvarlarında “Vatandaş Türkçe konuş” uyarılarının bulunduğu devlet dairelerinde buna göre bazı değişiklikler mi yapılacak? Örneğin hastanelerde Kürt vatandaşlarımızla anlaşabilmek için Kürtçe konuşabilen tercümanlar mı bulunacak bilemem.

Şu anda Türkiye’de kaç milyon Kürt yaşıyor, resmi bir rakam verilemez. Bu sayı ne kadar olursa olsun, önemli olan Türkçe bilmeyen Kürtlerin ne kadar olduğudur. Yaşı 60’dan yukarı olup, okula gitmeyenlerin........

© Gazete Damga