menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Türkiye, Çelebi’ye neden sahip çıkmadı?

16 14
25.05.2025

Türkiye’nin dünya markası olabilmeyi başarmış şirketlerinden biri de Çelebi Havacılık Holding’dir diyebiliriz. Şirketin kuruluşu Türkiye’de birçok örneğini gördüğümüz hikayelerden. Ali Cavit Çelebioğlu, Bandırma Hava Üssü’nde memur olarak çalışan babası sayesinde Astsubay Meslek Okulu’na yazılır. Ardından Eskişehir Hava Okulu’ndan 1945 yılında çift motorlu uçak pilotu olarak mezun olur. Zorunlu hizmetinin bitmesiyle henüz 28 yaşında Hava Kuvvetleri’nden ayrılır.

İlk önce bir otobüs firmasında, sonra da ünlü Amerikan havayolu şirketi Pan Am’da çalışmaya başlar. O yıllarda havalimanlarında yer hizmeti veren herhangi bir şirket olmadığı için, buna ihtiyaç olduğunu anlar ve 10 metrekarelik bir büroda bir masa ve birkaç koltukla, 1 Şubat 1958’de Çelebi şirketini kurar. Türkiye’nin NATO’ya girmesiyle açılan Amerikan askeri üslerine gelip giden askeri uçaklara bir merdiven ve beş kişiyle Esenboğa Havalimanı’nda hizmet vermeye başlar. 1963’te oğlu Can, 1966’da da kızı Canan dünyaya gelir. Yeşilköy’deki trafik artınca 1969’da Çelebi Hava Servisi’nin İstanbul Şubesi açılır. Cavit Bey, 1982 yılında vefat ettiği sırada Can 20, Canan 17 yaşındaydı. Merkez İstanbul’a taşınır ve Can Bey ve Canan Hanım işin başına geçer. Şirket giderek büyür ve 1984’te Çelebi Hava Servisi AŞ adını alır. 1995’te ise Çelebi Havacılık Holding kurulur. Şirket 1996 yılında borsaya açılır ve hisselerinin yüzde 15’i halka arz edilir.

Türkiye’de halen 31 istasyonda faal olan şirketin kurucu ve büyük ortağı Çelebi Ailesi (Engin, Can ve Canan Çelebioğlu Tokgöz) İspanyollarla stratejik ortaklık kurar. Daha sonra Actera Gurupla ortak olan Çelebi Gurubu, 2006’da önce Macaristan Budapeşte’de, daha sonra Almanya Frankfurt, Tanzanya Darüsselam ve Hindistan Ahmetabat, Mumbai, Delhi, Haydarabad, Bangalore, Kannur, Goa, Cochin ve Chennai şehirlerindeki meydanlarda yer ve kargo hizmetleri vererek, toplam 40 havalimanında 250’sı havayolu olan 300 müşteriye ulaşır.

Yerelden evrensele yükselen bu şirketin en büyük başarıyı gösterdiği Hindistan’da tabi olunan mevzuat gereği kendilerine verilen güvenlik izinleri, ulusal güvenlik çıkarlarına aykırılık teşkil ettiği iddiasıyla (Yıllardır böyle bir şey olmadı da neden şimdi) Hindistan Sivil Havacılık Bakanlığı Sivil Havacılık Güvenlik Bürosu (BCAS) tarafından iptal edildi. Görünen sebep de Hindistan’ın komşu Pakistan ile çatışmasında Türkiye’nin verdiği insansız hava araçlarının kullanılması gösteriliyor. Haksız ve saçma izin iptali konusunda Kamuyu Aydınlatma Platformu’na (KAP) yapılan açıklamaya bakarak şirketin sadece Çelebi Ailesi’ne ait olmadığını ve çok uluslu bir şirket olduğunu görebiliyoruz.

Çelebi’nin Türk şirketi gibi görülüp cezalandırma yoluna gidilmesi büyük bir yanlıştır. Sermayesinin yüzde 65′i Amerika, Kanada, Suudi Arabistan, Singapur, İtalya, Birleşik Arap........

© Gazete Damga