Geçtiğimiz aylarda üçüncü sezonu yayımlanan The White Lotus, her bölümü farklı bir mekânda geçen ve önceki sezonlarla yalnızca sınırlı bir devamlılık taşıyan antoloji dizilerinin öne çıkan örneklerinden biridir. Her sezon başka bir otelde konumlanan hikâyesiyle; sosyoekonomik açıdan üst sınıfa mensup konuklarla otel çalışanları arasındaki gerilimli ilişkileri ve otelde işlenen cinayetleri merkezine alan dizi, yalnızca bireysel psikolojilere değil, bu kişilik örüntülerinin ötekilerle kurduğu dinamik ilişkilere de odaklanarak, rastlantısal olmayan bir karakter derinliği sunar. Bu yönüyle The White Lotus, psikanalitik kuram açısından zengin bir çözümleme alanı vadeder. Filmin kuramsal incelenmesi sırasında diziyle ilgili bazı kritik bilgiler verilecektir.

Rick-Chelsea

Rick ile Chelsea’nin ilişkisi, yüzeyde yaşça büyük ve varlıklı bir erkekle genç bir kadının çıkar temelli birlikteliği olarak okunabilir. Ne var ki dizi, bu basit şemanın ötesine geçerek çok katmanlı bir anlatı sunar. Rick, sonradan öğrendiğimiz üzere, babasını öldürdüğünü sandığı adamın peşine düşerek Tayland’a kadar gelmiştir. Yanında genç ve güzel kız arkadaşı Chelsea’nin bulunması ise muhtemelen dikkat çekmemek içindir. Rick ketum, konuşmaktan hoşlanmayan ve Chelsea ile pek ilgili görünmeyen bir adam profili çizer.

Rick, geçmişine dair ipuçlarını annesiyle kurduğu ilişkide verir. Madde bağımlısı olan annesinin ağzından çıkan tek söz, ona babasının katilini bildiğini düşündürür. Ancak sonradan öğreniriz ki, Rick’in öldürdüğü adam aslında onun öz babasıdır. Bu trajik yapı, psikanalizin kurucusu Sigmund Freud tarafından tanımlanan Oidipus kompleksi ile doğrudan ilişkilidir. Freud, bu kavrama Sofokles’in Kral Oidipus adlı trajedisinden ilhamla ad vermiştir. Söz konusu tragedya, Oidipus’un, kim olduğunu bilmeden öz babasını öldürmesi ve onun yerine geçerek annesiyle evlenmesini konu alır. Freud’a göre Oidipus kompleksi, genellikle 3-5 yaşları arasında ortaya çıkar ve çocuğun karşı cinsten ebeveyne duyduğu aşk ile aynı cinsten ebeveyne yönelik saldırganlık eğilimlerini, sonrasında gelişen suçluluk duygusunu tanımlar. Rick de tıpkı Oidipus gibi, bilmeden öz babasını öldürür. Gerçeği öğrendiği an ise kendini cezalandırmaya dahi fırsat bulamadan ölümle yüzleşir.

Chelsea’nin geçmişine dair dizide doğrudan bilgi verilmez. Ancak Freud’a göre Oidipus kompleksinin kız çocuklarında farklı biçimlerde ortaya çıktığı düşünüldüğünde, Chelsea’nin Rick’in sert ve ilgisiz tavırlarına rağmen onun yanında kalması, onun da bazı içsel çatışmalar taşıdığına işaret eder. Freud’a göre kız çocukta Oidipus kompleksi, fallusun – sadece penis anlamında değil, çocuğun iktidar, değer ve dikkat merkezi olma arzusu -kendisinde bulunmadığını fark etmesiyle başlar. Bu eksiklik duygusu, kadını fallusa sahip olana sahip olma arzusu yönünde yönlendirir. Fallusu elde edememenin kabullenilememesi, kadının yaşamı boyunca benzer ilişki örüntülerine saplanmasına neden olabilir.

“Kişi, geçmişte sevgi nesnesi olmuş figürlerin özelliklerini yeni ilişkilere taşır. Bu yeni ilişkiler, görünürde eşit ama aslında geçmişin tekrar sahnelenmesidir.” (1)

Chelsea’nin Rick’in kırılganlıklarını gördükçe ona daha çok bağlanması, onu yalnızca bir arzu nesnesi değil, aynı zamanda “kurtarılması gereken” bir figür olarak görmesi, bilinç dışı düzeyde Rick’i baba figürüyle özdeşleştirdiğini gösterir. Rick’e sahip olarak, bilinç dışı düzeyde babaya—dolayısıyla fallusa—sahip olma arzusu belirginleşir.

Ratliff Ailesi

Ratliff ailesinin her bir ferdi, kendi bireysel öyküsünü taşıyor gibi görünse de bu öykülerin ekseni büyük ölçüde narsisistik yapı etrafında şekillenir. Ailenin babası Timothy, muhtemelen yüksek standartlara sahip, başarı odaklı bir çevrede yetişmiş; güçlü, talepkâr ve cezalandırıcı bir süperego -kültürün ve ailenin şekillendirdiği yasaklar bütünü- ile şekillenmiş bir kişilik geliştirmiştir. Ancak bu dışsal başarı görüntüsünün altında, kırılgan ve onay bağımlısı bir özne gizlidir.

Timothy’nin yolsuzluk suçlamasıyla karşı karşıya kalması ve mal varlığını kaybedeceğini öğrenmesi, yalnızca ailesinin maddi geleceğine yönelik bir kaygı yaratmaz. Asıl kriz, kendisinin ve........

© Film Hafızası