13-24 Mayıs 2025 tarihlerinde gerçekleşen 78. Cannes Film Festivali’nde, aralarında Altın Palmiye ve Jüri Ödülü’nün bulunduğu pek çok prestijli ödül, sahiplerini buldu. Festivalin jüri başkanı Juliette Binoche açılış konuşmasında Gazze’de hayatını kaybeden Filistinli gazeteci Fatima Hassouna’yı anarak yaşanan insanî krizin sorumlularına yönelik eleştirel bir duruş sergiledi. Küresel iklimin gergin olduğu bu zamanlarda barış yanlısı ve hümanist söylemleriyle dikkati çeken festivalin bağımsız ve eleştirel yapımları destekleyen Jüri Ödülü’ne son on yılda layık görülen, bir kısmı ise şimdiden kültleşmiş filmlerden oluşan bu listeyi sizler için kaleme aldık. Şimdiden iyi seyirler.

American Honey (Yön. Andrea Arnold, 2016)

Doğal ve görsel olarak çarpıcı olan bu yol filmi; gençliği, yoksulluğu ve özgürlüğü, Ortabatı Amerika’da seyahat ederken dergi aboneliği pazarlayan bir grup gencin dinamikleri merceğinden ele alır. Talihsiz bir geçmiş ve zorlu yaşam şartlarıyla mücadele eden Star, yeni katıldığı bu grup ile alışveriş merkezlerinden banliyö mahallelerine dolaşırken kendini partiler, koşuşturma ve geçici ilişkilerden oluşan kaotik bir dünyada bulur. Tüm bunları deneyimlerken hayata dair anlam, kimlik ve aidiyet arayışında duygusal yakınlıklar kuracaktır.

Katıldığı pek çok uluslararası film festivalinden ödüllerle dönen Cannes Jüri Ödüllü American Honey (2016) genç bir kadının kendisini ve hayatı keşfetme yolculuğuna günümüz ABD’sinin temel açmazları penceresinden bir bakış sunmaktadır.

Loveless (Yön. Andrey Zvyagintsev, 2017)

Boşanma sürecinin son aşamalarındaki Rus bir çiftin on iki yaşındaki oğulları Alyosha, ardında iz bırakmaksızın kaybolur. Her biri kendi hayatlarıyla meşgul anne-babanın kayıp çocuklarını arama çalışmaları yoğunlaştıkça, hayatlarının merkezindeki duygusal boşluk da iyice görünür hâle gelir. Loveless (2017), eşler arasında, ebeveyn ve çocuklar ve hatta toplumu oluşturan bireyler arasındaki sevgisizliğin nasıl yıkıcı sonuçlara yol açabileceğinin ürkütücü bir keşfine dönüşür.

Cannes Jüri Ödülü’nü kazanmanın yanı sıra aynı sene 90. Akademi Ödülleri, BAFTA ve Altın Küre Ödülleri’nde Yabancı Dilde En İyi Film adaylıkları da bulunan film, duygusal yabancılaşma, iletişimsizlik ve ilgisizliğin modern Rus toplumundaki izlerini ustalıkla sürmektedir.

Capernaum (Yön. Nadine Labaki, 2018)

Capernaum (2018) kaosun hüküm sürdüğü tanıdık bir coğrafyada henüz on iki yaşında olmasına rağmen yaşamın yükünü omuzlamış, yorgun ve öfkeli ama mücadeleyi asla bırakmayan Zain’in hikâyesini anlatır. Gerçek hayatta Suriyeli bir mülteci olan Zain Al Rafeea tarafından canlandırılan karakter, kendisini dünyaya getirdikleri için anne ve babasının yargılanmasını istemektedir. Zain’in yolculuğu aracılığıyla film; çocuk ihmali, yoksulluk, kimliksiz ve belgesiz mülteciler, sistemsel adaletsizlik ve savunmasız kişileri korumakla yükümlü kurumların yetersizlikleri gibi günümüzde geçerliliğini hiç yitirmeyen sorunları gözler önüne sermektedir.

Lübnanlı yönetmen ve aktivist Nadine Labaki’nin “organik” olarak tanımladığı belgesel benzeri bu filmi, layık görüldüğü Cannes Jüri Ödülü ile birlikte hem Akademi Ödülleri’nde hem de Antalya Altın Portakal Film Festivali’nde yarışarak büyük beğeni toplamıştır.

Bacurau (Yön. Kleber Mandonça Filho, Juliano Dornelles, 2019)

Kurgusal Bacurau kasabasının lideri Carmelita’nın ölümünden kısa bir süre sonra cep telefonu sinyallerinin bozulması ve kasabanın haritalardan silinmesi gibi bir dizi rahatsız edici olay yaşanır. Kasaba halkı bir yandan bu olaylarla uğraşırken bir yandan da bir grup silahlı paralı askerin saldırısına karşı evlerini savunmak için birlikte hareket etmek durumunda kalır.

Western, korku ve distopik türlerin unsurlarını başarıyla harmanlayarak modern Brezilya’daki sömürgecilik, toplumsal eşitsizlik ve direnişe dair keskin bir yorum sunan Bacurau (2019), özellikle görselliğiyle çarpıcı bir sinematik deneyim sunar. Film sessiz ve belgesel tarzı gerçekçi bir tondan patlayıcı bir şiddet tonuna geçiş yaparken toplumlar insanlıktan çıkarıldığında barışın ne........

© Film Hafızası