28 Nisan 2025'te İspanya ve Portekiz'de meydana gelen büyük elektrik kesintisi İber Yarımadası'nın büyük bir bölümünü etkileyerek hayatı durma noktasına getirdi. Kesinti, İspanya'nın güneybatısında başlayan ve Avrupa elektrik şebekesindeki senkronizasyon sorunlarıyla birleşen ani üretim kayıpları nedeniyle gerçekleşti. Yaklaşık 15 GW'lık üretim kapasitesi sadece beş saniye içinde devre dışı kaldı; bu, İspanya'nın anlık elektrik talebinin % 60'ına denk geliyor. Sonuçta Madrid ve Barselona gibi büyük şehirlerde metro ve tren seferleri durdu, yolcular istasyonlarda mahsur kaldı. Havalimanları: Madrid Barajas ve Lizbon havalimanlarında uçuşlar iptal edildi, bazı bölgelerde acil durum jeneratörleri devreye alındı. Hastaneler jeneratörlerle çalıştı; mobil iletişim ve ATM hizmetleri kesintiye uğradı. Trafik ışıkları çalışmadı, alışveriş merkezleri ve süpermarketlerde panik alımları yaşandı. Galicia bölgesinde jeneratör kaynaklı karbonmonoksit zehirlenmesi nedeniyle üç kişilik bir aile hayatını kaybetti. Hastanelerde hizmet aksaması yüzünden yaşanmış muhtemel can kayıpları ile ilgili bilgi yok. İspanya'da olağanüstü hal ilan edildi ve 30.000 polis görevlendirildi. Yatırım Bankası RBC Capital Markets: Yaptığı değerlendirmede, kesintinin İber Yarımadası genelinde yol açtığı ekonomik kaybın 2,5 milyar ila 5 milyar dolar arasında olabileceğini belirtmiştir. Buna göre İspanya ekonomisinin günlük üretiminin tamamına yakını yok olmuş demektir.

Kesintinin kesin nedeni henüz belirlenmemiş olsa da, uzmanlar birkaç olasılık saydı:

Alman enerji uzmanı ve eski SPD Hamburg “çevre senatörü” Fritz Vahrenholt'a göre ise İspanya ve Portekiz'in derdi güvenilmez güneş ve rüzgar enerjisine fazlaca bağımlılıktan geliyor. İspanya'da elektrik üretiminin V'sı, Portekiz'de ise �'sı yenilenir kaynaklara dayalıdır. Yenilenir kaynaklar içinde büyük oran tutan güneş ve rüzgar enerjisi güvenilmezdir; ne zaman yel eser güneş ışırsa o zaman elinizde enerji vardır, yoksa yoktur (zaten gece güneş enerjisi hiç yoktur!). Enerjiyi biriktirmek ise pahalı batarya sistemlerine, dağlardaki yüksek barajlara pompalanan suyun ya da yeraltı mağaralarına doldurulan basınçlı havanın geri salınarak enerji üretmesine vs. bağlıdır. Ancak bu yöntemler her yerde uygulanamaz ve şimdiye dek yeterli olamamıştır. Bu durumda bulunan usul, eski kömürlü, doğalgazlı ya da hidroelektrik santralleri bu yeni kaynaklara yedek olarak çalıştırmak, elde bol rüzgar ve/veya güneş enerjisi olduğunda bu eskilerin faaliyetini kısmak, olmadığında ise eski santralleri tam güç çalıştırıp açığı kapatmaktır. Ne var ki, her an değişen rüzgar ve........

© Fikir Coğrafyası