Sultan 2. Abdülhamid’in imajını İttihatçı/Kemalist perspektiften çarpıtma dalgası büyük ölçüde kırılmış olsa da ne yazık ki kökü kazınabilmiş değil. Buna mukabil Sultanın hasmı olan İttihatçılık tırmanışa geçmiş durumda. İttihatçılık ve Enverizm, Kemalizmin yanında yerlerini alma yolunda.

Yalçın Küçük’ün deyişiyle Kemalist minimalizmin yerini Hamidist ve Enverist maksimalizm alıyor. Maksimalizm yani kabına sığmama…

Bir başka deyişle Türkiye kabına sığamaz hale geldikçe iki zıt trend yükselişe geçiyor: Abdülhamidcilik ve İttihatçılık. Ortak özellikleri şu: Abdülhamidçliğin yükselişi kadar İttihatçılığın yükselişi de Kemalizmin dar beton kalıplarını zorluyor. Osmanlı’nın kudret ve vizyonuna duyulan ihtiyaç coğrafyamıza olduğu kadar tasavvurumuza ve hissiyatımıza da hakim kod haline geliyor.

İşte bu sırada bir Talat Paşa tartışması patlak verdi.

Alın size nur topu gibi bir ‘kahraman mıydı hain miydi?’ tartışması daha.

Tartışmanın arka sokaklarına dalmadan sadece üç nokta üzerinde duracağım:

Bir:

1874 Edirne doğumlu Mehmed Tal’at Sâî doğduğu şehirde “Yahudi Teali Cemiyeti” demek olan Alliance İsraelite Okulunda hem okudu, hem de Türkçe öğretmenliği yaptı. Bu okulun kuruluş gayesini Yahudi araştırmacı Aron Rodrigue Türkiye Yahudilerinin Batılılaştırılması adlı kitabında şöyle belirtir:

“Alliance okulları öğrencilerinden Yahudilik inancına tam bir bağlılık içinde olmalarını istemekteydi. Yahudilik üstün bir ‘ahlaki’ din olarak okullarda verilen eğitimin ayrılmaz bir parçası olmalıydı. (…) Okulları kuranlar öğrencilerden Yahudiliğe, Yahudiliğin tarihine ve geleneklerine (…) bağlı olmalarını istemekteydi.” (Ayraç, 1997, s. 126.)

Acaba ileride devletin........

© Ensonhaber