Orta Asya’daki Türki Cumhuriyetlere ilaç gönderme girişimlerine 1992 yılında Azerbaycan’dan başlayan Nobel İlaç Yönetim Kurulu Başkanı Hasan Ulusoy, bölgeye ilk ihracatını 1993’te gerçekleştirdiği Özbekistan’da 2000 yılında bir fırsat yakaladı.

Türkiye’de üretimi olan bir Alman ilaç firması Taşkent’te devletin ilaç fabrikasının içinde bir katı kiralamış, basit düzeyde üretim yapıyordu. Şirket Türkiye’deki fabrikasında bitmişte yakın ürünü götürüyor, son dokunuşları Taşkent’te gerçekleştiriyordu.

Özbekistan Hükümeti söz konusu Alman ilaç üreticisine beklentisini açtı:

- Ülkemizde gerçek anlamda ilaç üretimi yapmanızı istiyoruz.

Şirket yönetimi şu yanıtı verdi:

- Bizim Rusya’da üretimimiz var. Taşkent’te mevcuttan daha öte üretim düşünmüyoruz.

Bölgeye Nobel İlaç yönetimindeki Selçuk Tanrıverdi ve Numan Balki ile sık sık giden Hasan Ulusoy, söz konusu Alman şirketin Taşkent’teki Özbek Genel Müdürü ile görüştü:

- Biz Taşkent’te ilaç üretimi düşünüyoruz. Makinelerinizi bize devreder misiniz?

Makineleri devraldı, Nobel İlaç standardını tutturacak yatırımı yaptı, üretime geçti. Kısa süre sonra ilgili Bakan Hasan Ulusoy’u bakanlığa çağırdı:

- Biliyorsunuz bakanlık olarak biz size ortağız.

Hasan Ulusoy, ortaklığın söz konusu olmadığını belirtti:

- Biz şirketi değil makineleri satın aldık. Dolayısıyla “Nobel Pharmsanoat”ta ortaklığınız söz konusu değil.

Özbek Bakan, ortaklık için bastırdı:

- Şirketinizin yüzde 25 hissesini bize satın.

Bakanlık ortaklık adımları attı, ancak payı yüzde 17’yi geçemedi. 2004 yılında Özbekistan Hükümeti şu kararı aldı:

- Yüzde 25’ten daha düşük kamu payı olan şirketlerden çıkılacak.

Böylece “Nobel Pharmsanoat”ın yüzde 100’ü Hasan Ulusoy’a geçti. Ulusoy’un Yönetim Kurulu Başkanlığını yürüttüğü Ulkar Holding çatısı altında bulunan Nobel İlaç’ın Taşkent’teki yatırımı 60 milyon dolara ulaştı.

Ulkar Holding ve Nobel İlaç Yönetim Kurulu Başkanı Hasan Ulusoy davet etti, küçük bir grup meslektaşımla Taşkent ve Almatı’daki (Kazakistan) fabrikalarına gittik. Hasan Ulusoy’a, Nobel İlaç Yönetim Kurulu Başkan Vekili Selçuk Tanrıverdi ve Yönetim Kurulu Üyesi Numan Balki ile oğlu Yavuz Turgut Ulusoy eşlik etti. Taşkent’teki sohbete Nobel Pharmsanoat Genel Müdürü Kürşat Cenk Çetin de katıldı.

Kubilay Cenk Çetin, Özbekistan’da cirolarının 35 milyon dolar düzeyinde olduğunu bildirdi:

- 30 milyon dolarlık ek yatırımla işlerimizi daha da geliştireceğiz. Özbekistan ilaç pazarında 8’inci sıradayız. 5 ilacımız pazar birincisi.

Taşkent’te bir gece konaklayıp ertesi gün Almatı’ya (Kazakistan) geçtik. Hasan Ulusoy, Özbekistan’da üretime başlamaları sonrasında Kazakistan’da karşılarına fırsatın çıktığını kaydetti:

- O zamanki Genel Müdür, devlet fabrikasının çoğunluk hisselerini devralmıştı. Fabrika bitki ekstratlarından oluşan üretim yapıyordu. Biz binayı devraldık, yeniledik. Sıfır makinelerle üretime geçtik.

Selçuk........

© Ekonomim