KORGÜN ŞENGÜN - ORKİMDER YÖNETİM KURULU BAŞKANI

TOBB’un verilerine göre, Türkiye’de sanayi sektöründe son beş ayda 220 bin kişilik istihdam kaybı yaşandı. Haziran 2025 verileri, 2022 Eylül’ünden bu yana en düşük seviyeyi gösteriyor. Bu yalnızca geçici bir daralma mı, yoksa yapısal bir zayıflamanın işareti mi? Cevap, Türkiye’nin üretim altyapısı, teknoloji düzeyi ve iş gücünü dönüştürme kapasitesinde saklı.

Orta düşük teknoloji kısır döngüsü

Türkiye’nin mevcut sanayi altyapısı ağırlıklı olarak “orta-düşük teknoloji” düzeyindedir. Bu durum, üretimin verimliliğini, ihracat kabiliyetini ve çalışan başına katma değer üretimini doğrudan sınırlar. Düşük teknoloji demek; düşük fiyat, yüksek rekabet, düşük maaş ve sınırlı gelecek vizyonu demektir.

Bu sorunun yanıtı teknolojik sıçramada, daha doğrusu yüksek teknolojiye dayalı üretim ekosistemi kurmakta yatıyor. Türkiye, ne ithal ettiğini bilmeden ne üreteceğini, ne kadar yatırım yapacağını, nereye odaklanacağını sağlıklı biçimde planlayamıyor.

Kimya sektöründeki bu dağınık yapı, sanayide istihdamın dağılmasına, niteliksizleşmesine ve verimsizleşmesine neden oluyor.

Güney Kore örneği

Güney Kore, 1980’lerde düşük teknolojiye dayalı sanayiden (tekstil, gemi) 1990’larda elektronik, kimya ve otomotivde yüksek teknoloji kümelerine sıçradı. Incheon, Daejeon gibi bölgelerde Ar-Ge üretim üniversite entegre yapıları kurdu. Bugün ihracatının `’tan fazlası yüksek ve orta-yüksek teknolojiden oluşuyor.

Otomasyon ve iş gücünün yeni rolü

Otomasyon, yapay zeka ve algoritmik sistemler özellikle rutin işlerde insan gücünü hızla ikame etmektedir. Ancak bu dönüşüm sadece makineleri değil, iş gücünün sanayi içindeki rolünü de yeniden tanımlamaktadır.

İş gücü artık sadece emek değil; adaptasyon yeteneği, problem çözme becerisi ve teknik yeterlilik ile öne çıkmak zorundadır. İyi okul mezunu olmak tek başına yeterli değildir. Nasıl ki firmalar ürünlerini geliştirmek zorundaysa, çalışanlar da kendi niteliklerini sürekli güncellemek zorundadır.

Almanya örneği

Almanya’da “dualist” mesleki eğitim sisteminde öğrenciler haftanın 3 günü........

© Ekonomim