REMZİ AKÇİN
Ünsped Gümrük Müş. Yön. Krl. Başkanı

Kısa süre önce başlayan ve 12 gün süren İsrail-İran savaşı sırasında Hürmüz Boğazı’nın İran tarafından kapatılabileceği olasılığı tüm dünyayı endişelendirdi. Sadece bir ülkenin kararının sonucu bütün dünyayı etkileyen Hürmüz Boğazı neden bu kadar önemliydi ve neden bu konu herkesi ilgilendiriyor? Konuyu bir de biz değerlendirmek istiyoruz.

Basra Körfezi'ni Umman Körfezi ve Hint Okyanusu'na bağlayan Hürmüz Boğazı, İran ve Umman arasında yer alır. En dar noktası yaklaşık 33-38,9 kilometre genişliğindedir ve boğazın sularının tamamı İran ve Umman'ın karasuları içinde yer alır. Diğer bir deyişle Hürmüz Boğazı’nda, uluslararası karasuları statüsünde alan bulunmamaktadır. Körfezin içinde yer alan adalar nedeniyle gemiler üçer kilometre genişliğinde gidiş-dönüş yolunu kullanmak zorundadır. Doğal olarak bu durum, gemilerin güvenli geçişi için çok önemlidir. Boğaz, ABD Enerji Bilgi İdaresi (EIA) tarafından 'dünyanın en önemli petrol geçiş noktası' olarak tanımlanır. Bu açıklamalar, Hürmüz Boğazı’nın ne kadar stratejik nitelikte olduğunu göstermektedir.

Hürmüz Boğazı, 2024 yılında günlük ortalama 20 milyon varil petrol akışıyla küresel petrol tüketiminin yaklaşık 'sini oluşturmuştur. Yine, doğalgazda (LNG) bu oran, ’yi aşmaktadır. Sadece bu iki veri bile Hürmüz Boğazı’nın dünyanın en önemli petrol geçiş noktası olduğunun kanıtı niteliğindedir. Bu oranlar dikkate alındığında, boğazdaki trafiğin durması halinde petrol fiyatlarında varil başına 25 ila 50 dolar düzeyinde bir artış yaşanabileceği hesaplanmaktadır.

Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri, Katar, Kuveyt, Irak ve İran petrol ihracatlarında bu boğazı kullanıyor. Haritadan da görüleceği üzere, bölgede bulunan petrol ihracatçısı ülkelerin........

© Ekonomim