menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Perakendenin makrosu ve mikrosu

15 0
14.07.2025

Boyner’deki teknoloji kullanımını incelemem ile TÜSİAD’ın perakende raporu üst üste gelince perakendeyi 360 derece değerlendirmek mümkün oldu.

Mühendislik okuduğum sırada “ekstrapolasyon” diye bir terim kullandığımızı hatırlıyorum. Yanlış hatırlamıyorsam iki veri setini üst üste koyup ne olduğunu anlamamıza yarıyordu. Bundan emin değilim. Benim 1986’da girdiğim İTÜ Elektronik ve Haberleşme Bölümü’ne 2000’de giren ve 2004’te mezun olan Boyner Büyük Mağazacılık Teknolojiden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Cihan Yıldız’ın zamanında bu terimin hâlâ kullanılıp kullanılmadığını da bilmiyorum. İstinye Park’taki Boyner mağazasının içindeki Costa’da oturup perakende ve teknoloji arasındaki ilişkiyi konuşmamızın hemen arkasından TÜSİAD’ın açıkladığı “Perakende Pazarının Geleceği ve Küresel Trendler” raporu bana ekstrapolasyon olanağı sundu. Evdeki klimayı çok açmamız nedeniyle çarpıldığım için TÜSİAD’ın toplantısına katılamamama rağmen e-postadaki link üzerinden rapora ulaşabilmem dijitalleşmenin hayatımıza katkısının basit bir göstergesi olarak bu yazıda yer almayı hakkediyor.

Costa’da yaşadığımız deneyim ise, metrekare başına satış miktarının bir zamanlar en önemli kriter sayıldığı perakendenin nasıl değiştiğini gösteren bir sembol. ABD kökenli bu kriterin yerine bizde mağazaya giren müşteri sayısı daha önemli bir metrik olsa da, kar marjlarının düşüp kiraların yükseldiği bir çağda mağazanın içinde böyle bir rahatlama alanına yer açmak iddialı bir adım. Karşılaştığım diğer örneklerde dışarıya da bağlantısı olan birer cafe olarak konumlandığını gördüğüm Costa burada mağazanın içindeki bir parça konumunda. Bu tasarımda yeni nesil perakendedeki tüketicinin fiziksel ve online (ya da çevrimiçi diyebiliriz) kanalları birlikte kullanma alışkanlığının etkisinin olduğunu ve tüketiciye karşılaştırma imkanı tanıyacak bir ortamın yaratılmasının etkili olduğunu düşünüyorum. Boyner mağazalarında sunulan Wi-Fi ile birlikte düşününce bu görüşüm güçleniyor. Bu tasarımda aynı zamanda Boyner’in alışveriş yapan müşterisini rahatlatma yaklaşımının da rolü var. Marka daha önce de rakiplerine göre daha geniş soyunma odası tasarımı ile dikkatimi çekmişti. Bu müşterinin daha rahat deneyim yaşamasına ve kararını verebilmesine olanak tanımak için yapılmış bir düzenlemeydi.

Akasya AVM’deki Boyner mağazası ve daha önce Nautilus alışveriş merkezindeki mağaza örnekleri çeşitlerin biraz daha sık yerleştirildiği ve insanların farklı seçenekleri fiziksel dünyada görebilmesini sağlamaya yönelik tasarımlara sahipti. Çoklu marka sergilemesi yapılan her iki örnek ile İstinye Park’taki rahat tasarım, dijitalleşmenin perakendeyi nasıl değiştirdiğine de ışık tutan bir ekstrapolasyona izin veriyor. Bunlar aynı zamanda müşteri odaklılığın da tasarıma yansımasının örnekleri olarak karşımıza çıkıyor. Farklı müşteri profilleri için farklı fiziksel mağaza ve fijital deneyim tasarımları, perakendenin bugününde ve geleceğinde önemli rol oynuyor ve oynayacak.

Teknolojideki gelişimlerin perakende süreçlerine uyarlanması, doğru yapıldığında büyük fayda sağlayan ancak aynı zamanda riskleri de olan bir süreç. Bunun tipik bir örneğini farklı bir zincirde akıllı aynalar çıktığında görmüştük. Soyunma kabinlerindeki aynaları akıllı hale getiren bu marka, böylece müşterinin denediği giysi ile ilgili bilgileri görebilmesini ve alternatiflerle karşılaştırma yapabilmesini hedeflemişti. Ancak soyunma kabinindeki bu uygulama mahremiyet şikayetlerine neden olmuştu. Öte yandan Boyner Grup Yönetim Kurulu Başkanı Cem Boyner, teknolojinin geçmişte çok fazla para ödeyerek elde ettikleri sıcaklık haritalarını nasıl kolayca elde etmelerini sağladığını anlatmıştı. Bir havalimanı örneği üzerinden konuyu anlatan Boyner, sağlanan ücretsiz Wi-Fi’ı kullanan yolcuların gidecekleri yeri bulmak için konumlarını açmaları ve havaalanı işletmecisinin bu bilgileri izinli olarak kullanmasının insanların yoğun kullandığı güzergâhları belirlemesini sağladığını ifade........

© Ekonomim