EKONOMİ’nin başarılı gazetecilerinden Merve Yiğitcan’nın Salı günkü “Sanayi devlerinden teknolojide geri vites” başlıklı değerli haberi bugünkü yazımın esin kaynağı oldu.

Başarılı bir araştırma/analiz yapmış özellikle kutlamak isterim.

Türkiye’deki şirketlerin araştırma ve geliştirme (Ar-Ge) faaliyetlerine neden yeterince yatırım yapmadığı çok boyutlu olarak analiz edilmektedir.

Gelişmekte olan ekonomiler için kritik öneme sahip olan Ar-Ge, inovasyonun, rekabetçiliğin ve sürdürülebilir büyümenin temel dinamiğidir.

Ancak Türkiye’deki özel sektörün Ar-Ge harcamaları, gelişmiş ülkelere kıyasla oldukça düşüktür.

Bu yazımda ekonomik, kültürel, yapısal, yönetsel ve politik etmenler ayrıntılı olarak ele alınmakta. Örnekler, veriler ve literatür desteğiyle neden-sonuç ilişkilerini kurmayı amaçladım.

1.Giriş

Araştırma ve Geliştirme (Ar-Ge), bilginin ürüne, sürece veya hizmete dönüştürülmesini sağlayan stratejik bir faaliyettir.

Küresel rekabet ortamında ayakta kalmak ve katma değer yaratmak isteyen şirketler için Ar-Ge bir zorunluluktur.

Ancak Türkiye’de Ar-Ge’ye yapılan yatırımlar, hem toplam GSYH oranı hem de özel sektör katkısı açısından istenilen seviyelerde değildir.

TÜİK 2023 verilerine göre Türkiye’nin Ar-Ge harcamalarının GSYH içindeki payı %1,4 civarındadır ve bu oranın yalnızca yarısı özel sektör tarafından karşılanmaktadır. Bu makale, şirketlerin Ar-Ge’ye neden yeterli kaynak ayırmadığını kapsamlı şekilde incelemektedir.

2.1 Kısa vadeli kâr odaklılık

Türkiye’deki şirketlerin büyük bir kısmı kısa vadeli kar maksimizasyonunu öncelemektedir.

Ar-Ge yatırımları ise uzun vadeli geri dönüşleri olan ve başlangıçta maliyetli görülen faaliyetlerdir. Yöneticiler, genellikle 1–2 yıl içinde finansal karşılık alamayacakları projelere yatırım yapmaktan kaçınmaktadır.

2.2 Finansal kaynak kısıtları

KOBİ’ler başta olmak üzere birçok Türk şirketi, sermaye yetersizliği yaşamaktadır.

Ar-Ge projeleri başlangıç sermayesi, uzman personel, ekipman ve teknoloji gerektirdiğinden, bu şirketler sınırlı kaynaklarını üretim ve........

© Ekonomim