menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Sermayenin iki yüzü

17 0
22.07.2025

Sermaye sözcüğünün bilindiği gibi anlamları çok. Ekonomide akçeye çevrilebilir malların tamamı, anamal, başmal, kapital, meta, servet gibi. Mecazi ve argoda da kullanıyoruz. Küresel sermaye, iş dünyasındaki ve birey sermayesi yaşamın gerçeği. Zenginlik, fakirlik her yerde. Bir de gezegenimizin sonlu sermayesi (kömür, petrol, doğal gaz ve cevherler) ile doğal sermayesi var. Sıraladığım tanımların hepsinin başına “Biyo” ekleyip birleşik kelime yaptığımızda su ve kara ekosistemlerimizdeki doğal sermayeyi tanımlarız. Doğal sermaye Güneş’in gücünün fotosentezle yaşamımızda yarattığı değerdir. Bu değer için “Biyokapasite” ile yenileyici, yenilenebilir kapasite diğer deyişle ekosistemlerin yenilenme oranı niceliksel belirlenerek insanın “Ekolojik Ayak İzi (EAİ)” karşılaştırılmakta. İnsan biyokökenli ürünler olarak biyokimyasal, biyomalzeme, biyoyakıt, biyoelektrik tüketir, atık çıkarır. Atık yönetimi yenilenme döngüsünde kritiktir. Biyokapasite muhasebesiyle bir şehrin, bölgenin, ülkenin, ekosistemlerin yenilenmesi izlenirken, tüketimin çevreye etkisi sayısal ortaya konmakta.

EAİ gıda ve lif, orman ürünleri, yerleşim ve altyapı alanları ile antropojenik karbon emisyonlarının emilimi de dahil olmak üzere insanın yaşamını sürdürmek için talep ettiği kaynakları sağlayacak gezegenin gereken toplam alanının ölçüsüdür. EAİ için Mathis Wackernagel ve William Rees’in 1990’daki çalışmasını temel alan Küresel Ayak İzi Ağı 2003’ten beri öncü yapılanma. EAİ Gezgini adlı açık veri........

© Ekonomim