“… Ve şimdi bakışlarını Semerkant üzerinde gezdir! / O yeryüzünün kraliçesi değil mi? / Alıp tüm diğer kentlerin yazgı iplerini ellerine / Çıkmamış mı hepsinin üstüne mağrur?” diyor bir şiirinde hiç görmediği Semerkant’ın hikâyesinden etkilenen şair ve yazar Edgar Allan Poe… Lübnanlı yazar Amin Maalouf kitabına “Semerkant” adını vermiş. İki bölümden oluşan roman, 1072 yılında, Ömer Hayyam'ın Semerkant'ta bulunduğu yıllarda başlıyor, 1900’lere Titanik’e kadar gidiyor. Kitabın ilk yarısı Ömer Hayyam, Nizâmülmülk ve Hasan Sabbah etrafında dönüyor. İkinci yarısında ise yüzyıllar sonra Ömer Hayyam'ın kayıp “Rubaiyat”ının tekrar ortaya çıkışını ele alıyor. Maalouf bu güzel şehir için “Semerkant, dünyanın güneşe dönük en güzel yüzü.” diyor. Rivayetlerden bazıları Semerkant'ın kuruluşunu Firdevsî'nin “Şehnâme’ adlı eserinin baş kahramanlarından Feridun'a dayandırıyor ki o kitabı da okumuştum.

Semerkant’ı her zaman çok merak etmiştim. 2001’de UNESCO Dünya Kültür Mirası listesine alınan ve Birleşmiş Milletler Dünya Turizm Örgütü’nce 2023 Dünya Turizm Başkenti seçilen bu kadim şehre mutlaka gitmeliydim. Ve dileğim yerine geldi, geçtiğimiz günlerde İpek Yolu'nun kalbi Semerkant’ı ziyaret etmek fırsatı buldum.

Semerkant ismi, Farsçada taş, kaya anlamına gelen “Soğdça” ve kent ve kale anlamına gelen “Kand” kelimelerinin birleşmesinden oluşuyor. Günümüzde Özbekistan sınırları içinde bulunan Semerkant’a, Air Samarkand’ın İstanbul’dan tarifeli ilk seferiyle uçtum. Air Samarkand, Semerkant’ın hem ilk hem de ilk özel havayolu. Ticari uçuş yapmasına olanak sağlayan, Hava Yolu İşletme Sertifikası’nı (AOC) 2022 yılında almış.

Havalimanında bizi özel günlerde çalınan milli çalgıları karnay eşliğinde mini bir seremoni ile baklava ikram ederek karşıladılar. Air Samarkand Genel Koordinatörü Cemal Topuzlu ile de orada ayaküstü sohbet etme fırsatı buldum. İstanbul Havalimanı’na haftada iki gün uçuş izinleri varmış. Pazartesi ve perşembe lokal saat ile sabah 08:00’de Semerkant’tan havalanıyor, aynı gün Türkiye saati ile 12:30’da İstanbul’dan dönüyorlarmış. “Biz uçuşlarımızda bilet fiyatlarını yarı yarıya, hatta ondan da fazla düşürdük” dedi ve şöyle devam etti:

“Elbette zarar edelim istemiyoruz, ama birkaç konu birbiri ile paralel gidiyor; bunlardan biri Semerkant’a ziyaretçi getirmek, ikincisi İpek Yolu dediğimiz bölgede sekiz otelimizin bulunması. Artı havalimanı işletmesi de bize ait. Akaryakıt şirketi, yer ve ikram hizmetleri hepsi kendi bünyemizde.........

© Ekonomim