menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Döviz arz talebinin ana belirleyicisi dışarısı değil içerisi

15 0
13.08.2025

Bu yılın ilk yarısına ilişkin ödemeler dengesi dün gelen rakamlarla netleşmiş oldu. Geçtiğimiz yıl 14,3 milyar dolar verdiğimiz cari açık bu yılın ilk altı ayında 23 milyar doların üzerine çıktı. Cari işlemler hesabının detaylarına baktığımızda, ihracat 123 milyar dolardan 131 milyar dolara ulaşırken, ithalat 153 milyar dolardan 168 milyar dolara geldi. İhracattaki artışta son dönemde artması beklenen tarifeler öncesi artan küresel sanayi üretim talebi ile beraber paritenin de etkili olduğunu görüyoruz. İthalattaki artış oransal olarak da mutlak rakam olarak da ihracat artışının çok üzerinde gerçekleşti. Geçen yılın ilk 6 ayında 30 milyar dolar olan dış açık, bu sene 37 milyar dolara yükseldi.

Hizmet gelir -gider dengesine baktığımızda, geçen yıl 49 milyar dolar olan hizmet gelirlerinin bu yıl 51,4 milyar dolara yükseldiğini, buna karşı 25,5 milyar dolar olan giderin yaklaşık 28 milyar dolara yükseldiğini görüyoruz. Ağırlıklı turizm gelirlerinden oluşan bu kalem, son dönemde anektodal olarak izlediğimiz yurt dışında tatil yapmanın daha ucuz olduğu görüşünün rakamlara da yansıdığına, oransal olarak giriş kadar, hatta daha fazla çıkış olduğuna da işaret ediyor. İşgücü, sermaye gibi üretim faktör gelirlerinden oluşan birincil yatırım kaynaklı gelir - gider dengesine baktığımızda, üretim faktör gelirlerimizin 5.6 milyar dolara çıktığını, buna karşın giderlerimizin 12 milyar dolardan 15 milyar dolara yükseldiğini görüyoruz. Bir başka ifadeyle, Türkiye’de yatırım yapan yabancı sermaye ve çalışanlar buradaki kazançlarını yurtdışına gönderme konusunda çok daha güçlü bir eğilim gösteriyorlar.

Ödemeler dengesinin finans hesabına baktığımızda, bu yılın ilk 6 ayında Türk sermayesinin yurtdışındaki........

© Ekonomim