menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Küresel eşitsizlik

7 0
14.04.2025

Küresel eşitsizlik, genel olarak dünya genelinde insanlar, toplumsal gruplar ve ülkeler arasındaki ekonomik, sosyal ve politik farklılıkları ifade eder. Bu kavram, özellikle gelir, servet, eğitim, sağlık hizmetleri, yaşam standartları ve fırsatlara erişim gibi konulardaki belirgin farklılıkları tanımlamak için kullanılır. Küresel eşitsizlik hem ülkeler arasında hem de ülkelerin kendi içindeki gruplar arasında gözlemlenebilir.

Yaşam kalitesini şekillendiren çok katmanlı bir olgu olan küresel eşitsizlik dünya üzerinde farklı türlerde kendini göstermekte. Bunların başında ekonomik alanda yaşanan eşitsizlik geliyor. Ekonomik eşitsizlik, insanların yaşam standartlarındaki farklılıkları ve ülkeler arasındaki gelir farklarını içeriyor. Küresel eşitsizliklere ilişkin yayınlanan Dünya Eşitsizlik Raporu bu alanda çarpıcı verileri ortaya koyuyor. Rapora göre dünya nüfusunun en zengin 'luk kesimi toplam gelirin R'sini elde ederken, en yoksul P'lik kesimin toplam gelirden aldığı pay sadece %8,5 seviyesinde. En zengin 'luk kesim toplam servetin v'sına sahipken, en yoksul P'lik kesimin toplam servet içinde %2’lik payı bulunuyor. Gelişmiş ülkeler küresel nüfusun 'sini oluşturmalarına rağmen, küresel ticaret hacminin yaklaşık p'ini gerçekleştiriyor.

Dünyadaki eşitsizlikler sadece ekonomi ile sınırlı değil. Eğitim, sağlık hizmetleri, temel insan haklarına erişim gibi alanlarda yaşanan sosyal eşitsizlikler, kadınlar ve erkekler arasında iş fırsatları, ücret gibi alanlarda görülen farkları konu alan cinsiyet eşitsizliği dünyayı olumsuz etkilemeye devam ediyor. Genel olarak, çalışan kadınların toplam gelirdeki payı günümüzde 5’e ancak ulaşıyor. Diğer yandan, coğrafi eşitsizlik kavramı ile dünya üzerindeki farklı bölgeler arasında gelişmişlik düzeyinde görülen farklılıklar ifade ediliyor. Yüksek gelirli ülkeler küresel enerjinin yaklaşık P'sini tüketirken, düşük gelirli ülkeler 'dan daha azını kullanmakta. Nüfusun en zengin 'luk kesimi, küresel karbon emisyonlarının H’inden sorumlu. En yoksul P'lik kesimin toplam karbon emisyonları içindeki payı ise sadece .

Küresel eşitsizliğin kökleri, insanlık tarihinin derinliklerine kadar uzanan karmaşık bir yapıya sahip. Tarihsel sömürgecilik ve kölelik, eşitsizliklerin temelini oluşturuyor. Küresel ekonomik sistemdeki dengesizlikler, teknolojik olanaklara erişimde........

© Ekonomim