Dr. İsmail PAMUK-Yeminli Mali Müşavir

Kat karşılığı inşaat işlerinin hukuki mahiyeti uzun süre ihtilaf konusu olduktan sonra, 2018 yılında yayımlanan 7104 sayılı Kanun ile bu işlerin trampa mahiyetinde olduğu hüküm altına alınmıştır. Yapılan düzenlemeye göre, arsa karşılığı inşaat işlerinde; arsa sahibi tarafından konut veya işyerine karşılık müteahhide arsa payı teslimi, müteahhit tarafından arsa payına karşılık arsa sahibine konut veya işyeri teslimi yapılmış sayılır.

Kat karşılığı inşaat işlerinde, müteahhit inşaatı tamamlayıp arsa sahiplerine kalan bağımsız bölümleri teslim ettiğinde, söz konusu bağımsız bölümler için emsal bedel üzerinden fatura düzenlemektedir. Buna karşılık müteahhide kalacak bağımsız bölümlere isabet eden arsa payı için de vergi mükellefi olmayan arsa sahipleri adına gider pusulası tanzim edilmektedir (arsa sahiplerinin vergi mükellefi olmaları durumunda fatura düzenlemeleri gerekmektedir). Müteahhit açısından KDV hariç söz konusu tutarlar, aynı anda gelir ve maliyet olarak kaydedilmekte ve böylelikle müteahhidin yaptığı maliyet kendine kalan bağımsız bölümlerin maliyeti olarak ortaya çıkmaktadır.

Son dönemlerde, özellikle kentsel dönüşüm (6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun) kapsamında yapılan kat karşılığı inşaat işlerinde önemli bir sorunla karşılaşılmaktadır. Kat karşılığı inşaat işlerinde inşa edilecek bağımsız bölümler arsa sahipleri ile müteahhit arasında genellikle yarı yarıya paylaşılırken, kentsel dönüşüm kapsamında yapılanlarda, bu oran müteahhide aleyhine azalarak % 20 - % 30 aralığına düşmektedir. Bu azalmayı telafi etmek amacıyla bağımsız bölümlere ilave olarak arsa sahipleri tarafından müteahhide para verilmektedir. Sorunun başladığı yer burası olup, elbette ki sorun, bu bedelin gelir/kurumlar vergisi ve KDV karşındaki durumudur.

Konuya ilişkin İstanbul VDB’nin 26/01/2018 tarihli ve 62030549-125[6-2015/296]-92920 sayılı özelgesinde; kat karşılığı inşaat sözleşmesine istinaden müteahhit firmaya bağımsız bölümlere ilaveten daire maliklerince nakden ödenecek tutarın, elde edildiği döneme ait kurum kazancına dahil edilmesi gerektiği ve söz........

© Ekonomim