Çevresel ürünlerin Türkiye ihracatındaki payı 2003 yılında yüzde 4,6 iken 2019’da yüzde 6,9’a, 2023 yılında 19,6 milyar dolar tutar ile yüzde 7,7’ye yükseldi. Çevresel ürün ihracatı 2003-2023 döneminde yaklaşık 9,2 kat, diğer ürünlerin ihracatı 5,2 kat arttı. 2023 yılında çevresel ürün ihracatı 1,9 milyar dolar yükselmişken, diğer ürünlerde ihracat 278 milyon dolar geriledi.

Sanayi, dünya genelinde karbon emisyonunun en önemli kaynaklarından biri. Sürdürülebilir kalkınma ve yeşil dönüşüm ekseninde, sanayi politikalarının yeniden tasarlanması ihtiyacı gündeme geliyor. Son dönemde gelişmiş ülkelerin aktif sanayi politikaları uygulamasının ve yeni bir sanayi politikası arayışına geçmesinin başlıca nedeni de bu. ABD’deki Enflasyonu Düşürme Yasası (Infl ation Reduction Act-IRA) veya Avrupa Birliği Yeşil Mutabakatı rekabet gücünü “yeni yeşil düzen” ekseninde yeniden tan ımlıyor. Küreselleşme şekil değiştiriyor.

Dış ticarette bir yandan “seçici korumacılık” tedbirleri yükselişe geçerken, diğer yandan “dost ülkelerle ticaret” yaklaşımı ön plana çıkıyor. Yeni yeşil düzende odak noktanın sera gazı emisyonlarını indirmekle sınırlı kalması beklenmiyor; çünkü üretim maliyetini belirleyen unsurlar artık sadece emek, sermaye, teknoloji gibi girdilerle sınırlı değil. Bu unsurlara doğa da eklenmiş durumda. Bugün, üretim süreçlerinin doğada yarattığı olumlu veya olumsuz etkiler, rekabet gücünü belirleyen konulardan biri. Dolayısıyla, çevreyi ve toplumsal kalkınmayı odak alan yatırımlar, hem rekabette ön plana çıkacak hem de finans kaynaklarına daha kolay ulaşabilecek.

TSKB Baş Ekonomisti Dr. Burcu Ünüvar ve TSKB Ekonomik Araştırmalar Müdürü Dr. Feridun Tur, yaşanan bu dönüşüm sürecinde kalkınma bankalarının, sadece finansal değil, bilgi açısından da yol gösterici bir rol üstleneceğini ifade ediyorlar ve yeni bir sanayi politikasına ihtiyaç olduğunu vurguluyorlar. TSKB Ekonomik Araştırmalar, 2023 Kasım ayında “Çevresel Ürün Ticareti: Yeşil Dönüşümü Destekleyecek Bir Türkiye Hikayesine Giriş” başlıklı bir rapor yayınlamış ve bu raporda sanayi politikasına yönelik dönüşüm........

© Ekonomim