Küresel enerji dönüşümünde adil bir yol haritası çizebilmek için, finansman mekanizmalarının sadece teknolojiye değil, doğaya ve insana saygılı üretim biçimlerine de öncelik vermesi gerekiyor.

Enerji dönüşümünün kalbinde yer alan kritik madenlere talep hızla artarken, bu alanı finanse eden büyük bankalar ve yatırımcılar, madenciliğin yarattığı sosyal ve çevresel riskleri yönetmekte sınıfta kalıyor.

Forests & Finance Coalition tarafından hazırlanan rapor, madenciliğin finansmanında etkin rol oynayan Bank of America, BlackRock, BNP Paribas, HSBC, JP Morgan Chase ve Santander gibi 30 büyük finansal kurumun madencilik faaliyetleri için uyguladığı çevresel, sosyal ve yönetişim (ESG) politikalarını mercek altına aldı.

Raporun ortaya koyduğu bulgularormansızlaşma, su koruma, atık yönetimi, insan hakları ve tedarik zincirinde insanca yaşam ücreti gibi temel alanlarda ciddi boşluklar ve gedikler bulunduğunu gösteriyor.

Ortalama puan yüzde 22’de kalıyor. En düşük puanı yüzde 3 ile ABD’li Vanguard ve Çin devlet yatırım fonu CITIC alırken, Norveç Hükümeti Emeklilik Fonu yüzde 48 ile listenin zirvesinde yer alıyor. Bu oran bile, temel çevresel ve sosyal güvence eşiği olan yüzde 50’nin altında.

Araştırmaya göre, finansal kurumların yalnızca yüzde 13’ü madencilik müşterileri ve onların tedarik zincirleri için açık ve bağlayıcı “sıfır ormansızlaşma” politikası benimsiyor. Bazı bankalar, ormansızlaşmaya karşı politikalar geliştirse de, bunların kapsamına madencilik sektörünü dahil etmiyor. Hiçbir kurum; madencilik atıklarının depolanmasında ortaya çıkan risklere dair somut önlem talep etmiyor.

Rainforest Action Network kampanyacısı ve raporun koordinatörü Stephanie Dowlen raporun her bir politika yapıcı, banka ve yatırımcı için bir uyarı niteliğinde olduğunu söylerken, “Hakları çiğneyerek, toplulukları yerinden ederek ve biyolojik çeşitliliği yok ederek adil bir enerji geleceği inşa edemezsiniz” diyor.

Türkiye, enerji dönüşümü için kritik önemdeki bor, nikel ve bakır gibi madenlerde önemli rezervlere sahip. Avrupa Birliği’nin Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması (CBAM) uygulamaya girmeye hazırlanırken,........

© Ekonomim