Azerbaycan-Ermenistan ilişkileri ve Zengezur Koridoru
Cumartesi sabahı Azerbaycan ve Ermenistan arasında ABD’de imzalanan anlaşmayla güne uyandık. Neresinden bakarsak bakalım, kuzeyimizde ve güneyimizdeki savaşlar devam ederken otuz yılı aşkın savaşan iki ülkenin barışı tahsis etmesi sevindirici bir haberdi.
Biz bu zamana kadar iki ülke liderini bir arada Rusya lideri Putin’in yanında görmeye alışıktık lakin bu sefer iki lider kilometrelerce uzakta ABD’de bir araya gelmişlerdi. Peki, bir anda nasıl bu duruma gelinmişti?
Resmi dünya haritasında Kafkasya bölgesine doğru büyüttüğümüzde; aslında Kafkasya’daki jeopolitik gelişmeler uzun süredir baş döndürücü şekilde devam ediyordu. Önce Ermenistan 2023 yılından başlayan süreçte Rusya’dan uzaklaşmaya ve akabinde 2024 yılında Azerbaycan’a ait uçağın düşürülmesinden sonra Rusya-Azerbaycan ilişkileri yara almaya başladı.
Bu süreçte Ermenistan’ın ABD ile stratejik ortaklık imzaladığını ve Fransa ile de bir takım askeri iş birliği anlaşmaları imzaladığını basından takip etmiştik. Son aylarda da Rusya ile Azerbaycan arasında gerilimi tırmandıran gelişmeleri gerek yerel gerekse uluslararası kamuoyunda görmüştük.
Gelinen noktada; Rusya’nın arka bahçesi olarak gördüğü ve otuz yılı aşkın süredir düşman olan iki ülke ABD’de bir araya geldiler ve taslak diyebileceğimiz anlaşmaya imza attılar. Bu anlaşma çerçevesinin en önemli maddelerinden biri de tabi Zengezur koridoruydu.
Bu yazımda, bu zamana kadar ismini Zengezur Koridoru olarak bildiğimiz lakin Azerbaycan ve Ermenistan’ın ABD’de parafe ettiği anlaşmayla Trump Uluslararası Barış ve Refah Koridoru (TRIPP)’u olarak adlandırılan güzergâhın önemine ve detaylarına bakmaya çalışalım istedim.
Öncelikle belirtmemiz gereken hususlardan biri ABD Başkanı Trump, Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev ve Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan’ın imzaladığı evrak bir anlaşma değil barış çerçevesinin paraflanması işlemidir.
İki ülke arasında hala üzerinde anlaşılamayan konular var. Mesela, Azerbaycan Ermenistan’dan anayasa değişikliği yapmasını istiyor. Ermenistan Anayasası’nda bulunan ‘’toprak talebinin’’ anayasasından kaldırmasını bekleniyor. Paşinyan ise anayasa değişikliği için 2027 yılını işaret etmeye devam ediyor.
Rusya, İran ve Çin rahatsız!
Gelelim asıl konumuza. Zengezur Koridoru anlaşması Rusya başta olmak üzere İran ve Çin’i de rahatsız ediyor. ABD bu hamleyle Kafkasya’da küçükte olsa toprak sahibi oluyor. Eğer bu anlaşma yürürlüğe girerse ABD bir yönüyle İran’ın da komşusu olmuş........
© Ekonomim
