Bazen aldığımız ufak bir karar, ileride karşımıza gelen tüm seçeneklerimizi belirler. Rasyonel tercihler yaptığımızı düşünsek de aslında sürükleniriz. Klavyedeki harf sıralamasından uzay mekiği büyüklüklerine uzanan patika bağımlılığını konuşalım.

Bir örnekle başlayalım: 2000 yıl öncenin savaş arabası tasarımları bugünün en son teknolojisini nasıl belirliyor?

Roma İmparatorluğu egemenliği altındaki toprakları yollarla donatırken savaş arabalarının izlerini beraberinde götürdü. Yolların genişliğini at arabalarının ebatları belirledi. Asırlar sonra bir başka imparatorluk, İngiltere, demiryolu döşerken yolların genişliğini örnek aldı. Bu standart, ABD tarafından da benimsendi. Bir asır sonra, insanlık uzaya gider hale geldiğinde bu ölçekten ayrılmadı; daha doğrusu ayrılamadı. Çünkü Amerikan uzay mekiği roketleri, ABD'deki tren tünellerinden geçerek taşınacaktı. Tüneller doğal olarak tren raylarına göre yapılmıştı. Ray aralığı ise ABD’nin ‘atası’ İngiltere’nin ölçülerine dayanıyordu. Söz konusu aralıkları........

© Ekonomim