Vatandaş enflasyon oranlarına işte bu yüzden inanmıyor!
Her perşembe günü saat 16.00-17.00 arası CNBC-e’deki 4’te Ekonomi programına katılıyorum. Gündemden hiç düşmeyen enflasyon konusuna da her programda değinmek kaçınılmaz oluyor. Geçen haftaki programda vatandaşın enflasyon oranlarına niye inanmadığını konuşurken sunucu arkadaşım sevgili Melis Hazal Karagöz bunun nedenlerini sorunca şöyle bir örnek verdim:
TÜFE, diyelim iki kalem üründen oluşuyor; ekmek ve otomobil. Toplumda bir milyon kişi var ve bu bir milyon kişi her gün bir ekmek tüketiyor, ekmeğin tanesi de bir lira. Dolayısıyla bir milyon kişi ekmeğe her gün (1 milyonx1) bir milyon lira ödüyor.
Her gün bir kişi de fiyatı bir milyon lira olan bir otomobil alıyor, o da otomobile (1x1 milyon) bir milyon lira ödüyor.
Hesabı basite indirgemek için bir gün üstünden gidiyorum; ekmek ve otomobil sayısını 30 ile çarpmak da aynı sonucu verir.
Şu durumda her gün ekmeğe bir milyon, otomobile de bir milyon olmak üzere iki milyon lira harcanıyor. Harcama tutarları aynı olduğuna göre TÜFE’de ekmek ve otomobilin ağırlığı yüzde 50’şer.
Bir sonraki ay ekmeğe yüzde 10 zam geliyor. Artık bir milyon kişi ekmeğe 1,1 milyon lira ödemektedir.
O ay yüzde 10 ucuzlayan otomobilin fiyatı ise 900 bin liraya geriliyor. Ekmeğe 1,1 milyon lira, otomobile 900 bin lira, toplam harcama yine iki milyon.
Harcamada bir değişiklik yok; ekmek ve........© Ekonomim
