Yok yok, kurumsal olarak değil, enflasyon oranları olarak... Her iki kurum da tüketici fiyat endeksi hesaplıyor, her iki kurumun endeksinin kapsamı da üç aşağı beş yukarı aynı, öyleyse ortaya konulan oranlar arasında neden böyle bir fark var?

Daha önce İstanbul Ticaret Odası’nın ücretliler geçinme endeksi ile TÜİK’in tüketici fiyat endeksi arasında fark olması normaldi. Normaldi, çünkü baz yılı çok eski olan İTO’nun endeksi artık neredeyse kullanımda olmayan kalemleri bile kapsıyordu; dolayısıyla TÜİK’in her yıl madde sepeti ve ağırlıkları güncellenen tüketici fiyat endeksiyle kıyaslama yapılması pek doğru sayılmazdı.

Oysa İTO artık baz yılı çok yeni olan (2023) ve TÜİK’in TÜFE’siyle büyük ölçüde örtüşen bir endeks hesaplıyor. İki endeks arasında artış oranları yönüyle yine fark var, yine fark var! İTO’nun endeksinin yalnızca İstanbul’la sınırlı olması pek önemli değil. İstanbul fiyat düzeyi olarak bazı kalemlerde Türkiye ortalamasının üstünde olabilir ancak değişim oranı açısından fazla fark beklenmez. Herhangi bir ürüne örneğin yüzde 10 zam gelmişse bu ürünün fiyatı İstanbul’da 100’den 110’a çıkmıştır, Anadolu’da bir şehirde ise 80’den 88’e... Değişime mutlak değer olarak bakılmıyor ki.

Dolayısıyla iki endeks arasında coğrafi kapsam yönüyle var olan farklılık, oranları pek etkilemez, etkilemeli.--- Bu farkın madde sepeti ve ağırlıklardan kaynaklandığını söylemek de kolay değil. Tüm madde ağırlıkları belli olmadığı için kesin bir yargıda bulunmak zor ama bu açıdan da büyük bir........

© Ekonomim