Fiyat endekslerinin izah edilebilir tarafı kalmadı
TÜİK fiyat endeksleri konusunda harikalar yaratmaya devam ediyor. Vatandaşın enflasyon hesaplamalarının gerçeği yansıtmadığı yolundaki görüşü bir yana, TÜİK de fiyat endekslerine ilişkin yaptığı başka hesaplama ve açıklamalarla adeta ateşe benzin döküyor, TÜFE’ye dönük kuşkuları daha da artırıyor.
TÜİK dün tarım ürünleri üretici fiyat endeksinin haziran ayı sonuçlarını açıkladı. Her ay yapılan rutin bir açıklama bu. Ancak bu kez tuhaflığın zirve yaptığı ve TÜFE ile bağdaşmayan, kendi içinde de çelişkili görünen bir durum var.
Tarım ürünleri üretici fiyat endeksinde haziran ayında tam yüzde 18,82 artış kaydedildi. Bu, söz konusu endeks için bir rekor. Söz konusu endeksin bir dizi tuhaflık içerdiğini belirttim. Gelin sırayla onlara bakalım...
Tarım ürünleri üretici fiyatlarının yüzde 18,82 arttığı haziran ayında TÜFE kapsamındaki gıda grubunda değil bu düzeye yakın bir artış, artış bile olmadı. TÜFE’de haziran ayında gıda grubunda yüzde 0,27’lik bir fiyat düşüşü yaşandı.
Tamam, iki endekste aynı ya da birbirine çok yakın oranda bir artış veya düşüş gerçekleşmesi beklenmez ama böyle iki uca savrulma da olmaz, olmamalı.
Bir ayda yüzde 18,82’lik artış olan tarım ürünleri üretici fiyat endeksinin detayları ise insanı hayretler içinde bırakıyor.
Toplam artışın yüzde 18,82 olduğu endekste bir alt kalem var; “çok yıllık (uzun ömürlü) bitkisel ürünler” kalemi. Bu kalemdeki bir aylık artış tam yüzde 51,08 düzeyinde, hadi küsuratı atıp 51 diyelim.
Merak ediyorsunuz değil mi, yüzde 51 artış olan bu kalemin detayındaki hangi üründe en az yüzde 51 artış yaşandı diye! Öyle ya, bu kalem kapsamındaki ürünlerin bir kısmında 51’in üstünde artışlar yaşanmıştır ki ortalama 51 olsun. Ya da bu kapsamdaki tüm ürünlerin fiyatı yüzde 51 artmışsa, ortalama yüzde 51 olmuştur.
Ama yanılıyorsunuz! “Çok yıllık (uzun ömürlü) bitkisel ürünler” kalemi kapsamında fiyatı bir ayda en çok artan ürün yüzde 17 ile........
© Ekonomim
