Ahmet ARSLAN

CPA, MBA

Kamu sektöründe 2020 yılında program bütçe sistemine geçilmesiyle birlikte kamu giderlerinin fonksiyon esası yerine program esasına göre bütçelenmesi ve muhasebeleştirilmesi öngörülmüştür.

Bu amaçla daha önce fonksiyon esasına göre 10 sınıfa ayrılan kamu hizmetleri için 68 program belirlenmiştir. Söz konusu programlar “Şehircilik ve Risk Odaklı Bütünleşik Afet Yönetimi”nden “Sanat ve Kültür Ekonomisi”ne kadar çok geniş bir yelpazede yer almaktadır.

Ne var ki bunca sayıda program belirlenmiş olmasına 2025 yılı merkezi yönetim bütçesinde “99-Program Dışı Giderler” kodunda 1.6 Trilyon liralık bir harcama öngörülmüş olup, gerek 2024 yılında gerekse içinde bulunduğumuz yılda yayımlanan bütçe istatistikleri raporlarında yer alan gerçekleşmeler de söz konusu rakama yakınsama göstermektedir.

Söz konusu rakamın toplam bütçe giderlerinin % 11’ini oluşturması hesap verebilirlik ve kamu hesaplarının şeffaflığı ilkesi ile program bütçe sistemindeki amaçlanan “sınırlı kaynakların, topluma en yüksek faydayı sağlayacak programlara tahsis edilmesini ifade eden harcama önceliğinin geliştirilmesi” ilkesiyle bağdaşmamaktadır.

Merkezi yönetim bütçe hazırlama rehberi ve analitik bütçe sınıflandırmasına göre “Program Dışı Gider” kodu, idarelerin doğrudan görev alanına girmemekle birlikte ilgili mevzuatı gereğince veya yerleşik teamüller nedeniyle idare bütçelerinde yer alan ve diğer kurum veya kuruluşlara aktarılan kaynaklar için kullanılır. Örneğin, Hazine ve Maliye Bakanlığı bütçesinde yer alan, merkezi yönetim bütçesi dışındaki idarelere aktarılan görevlendirme (görev zararı) gideri ödemeleri, Sosyal Güvenlik Kurumuna açık finansmanı ödemeleri, Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlıklarına yapılan hazine yardımları, genel........

© Ekonomim