menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Melih Yıldız yazdı: Bedri Rahmi

10 0
21.09.2025

Trabzon Maçkalı Rahmi Bey, yurdun birçok yerinde kaymakamlık yaptıktan sonra Trabzon’dan milletvekili seçilerek doğduğu topraklara geri döner. Rahmi Bey, dünya sanatını yakından takip eden aydın bir kişidir. Kış akşamlarında ailece toplanıp, çocuklarına, Victor Hugo’dan, Tolstoy’dan, Dostoyevski’den romanlar okur. Onların da kendisi gibi çağdaş düşünceye sahip bireyler olarak yetişmesini ister.

Rahmi Bey’in, Akçabaatlı Balnene Lütfiye Hanım’dan, Sabahattin, Bedri Rahmi, Mualla, Nezahat ve Mustafa adında beş çocuğu dünyaya gelmiştir. En büyük çocuğu Sabahattin, Rahmi Bey’in istediği gibi bir genç olur. Trabzon Sultanisinde öğrenim gören Sabahattin, Fransızca öğrenerek, çeviriler yapmayı dener. Dil ve edebiyattaki başarılarının yanı sıra diğer derslerinde de kendini gösteren parlak bir öğrenci olur. Liseden iyi bir dereceyle mezun olan Sabahattin, cumhuriyetin ilk yıllarında devletten aldığı burs ile yurt dışında öğrenim görmeye hak kazanan ilk öğrencilerden olmayı başarır.

Aile, sadece büyük oğullarının eğitimi ile değil tüm çocuklarının eğitimi ile yakından ilgilenmektedir. Rahmi Bey, büyük oğlu gibi Bedri Rahmi’yi de Kavak Meydanı’ndaki, Trabzon Sultanisine kaydettirir. Kavak Meydanındaki eski bir okulun yıkılıp, yerine Ankara Dil Tarih Coğrafya Fakültesini de kuran Mimar Tuat’ın eseri olan Trabzon Sultanisi yaptırılır. Babasının mesleği dolayısıyla Anadolu’nun birçok yerini gezmiş, ilköğrenimine de bu kasabalarda başlamış olan Bedri Rahmi, gittiği diğer okulların karşısında böylesine ihtişamlı bir okulu görünce büyülenir.

İlkokulu bitirip, ortaokul ve lise merdivenlerine tırmanmaya başlayan Bedri Rahmi, gitgide okulun büyüsünden uzaklaşmaya başlar. Özellikle ortaokuldan sonra; altınken demire dönüşmüş, kale mazgalları gibi paslı, insafsızca gıcırdayan hapishane kapısına benzetmeye başlar ilk yıllarda ihtişamından etkilendiği okulunun kapısını. Bedri Rahmi’nin önüne harikulade bir oyuncak gibi serilen bahçenin her ağacı siyah bir gölgeye, çalılar ise elektrikli tel örgülere benzemeye başlar. Sadece okul mu? Arkadaşları ve öğretmenleri de düşman görünmeye başlamıştır Bedri Rahmi’ye…

Okulundan iyice soğuyup, uzaklaşan Bedri Rahmi’nin karşısına, sınıfını geçebilmesi için bir de devlet sınavı çıkar. Ancak dersleri zayıf olan öğrenciler bu sınava kabul edilmez… Böylece sınava giremeyen Bedri Rahmi, sınıfta kalır!

Oğullarının sınıfta kalması Rahmi Bey ve eşi Balnene Lütfiye Hanımı çok üzer. Konuyu Paris’te öğrenim görmekte olan büyük oğulları Sabahattin’e açarlar. Sabahattin, kardeşinin geleceğini, kendisinden daha çok düşünmeye başlar. Kardeşinin, Paris’te başarılı olabileceği düşüncesiyle kardeşini yanına göndermeleri için ailesini ikna etmeye çalışır. Ancak ailesini ikna edemez.

Bedri Rahmi, bir sonraki yıl da lise öğrenimine Trabzon Sultanisinde devam edecektir! Ancak okulundan iyice soğumuştur… Her şeyden nefret eden Bedri Rahmi’ye, en küçük olaylar bile bahaneler olmaya başlar. Özellikle matematik dersi onun diğer derslere karşı olan hevesini de kırar. Tüm dersleri sıfırdır! Ona göre, tüm hocalar, okulun 396 numaralı öğrencisine mitralyözlerini çevirip, tozu dumana katıyorlardır. Yalnızca edebiyata meraklıdır, Bedri Rahmi… Ortaokulun ikinci sınıfındayken arkadaşlarıyla birlikte Serçe adlı dergiyi çıkarırlar. Lisede ise Milliyet Gazetesi’nde bir hikâyesi, Muhit Dergisi’nde de bir şiiri yayınlanır. Ancak edebiyata olan ilgisini diğer derslerine karşı gösteremez ve okulundan tamamen uzaklaşır.

Edebiyatın dışında bir de futbola ilgilidir Bedri Rahmi. Tıpkı Trabzon’un dar ve dik yokuşlarındaki diğer arkadaşları gibi… İyi bir top, cam çerçeve kırmayacakları düz bir alan, sağlam ayakkabılar bulduktan sonra çantadan kaleleri kurup, kıran kırana maç yaparlar. Bedri Rahmi, sol ayağını hiç kullanamasa da bu maçlarda solaçık oynar.

1925-1928 yılları arasında Trabzon’da derin bir futbol sevgisi vardır. Özellikle Trabzon Lisesi, İdman Ocağı ve Muallim Mektebi takımlarında oynamak her Trabzonlu çocuğun hayalindeydir. Bu üç takımın karması, Rusya’dan gelen bir takımla maç yapacaktır. Bedri Rahmi de karşılaşmaya izleyenler arasındadır. Ömer Ağa,........

© Edebiyat Burada