Vedat Günyol’un Yaşamöyküsü Üzerine

Nesim Ovadya İzrail – Ali Kıvrakdal – Adil İzci

Hümanizmanın ülkemizdeki en önemli temsilcilerinden yazar, çevirmen ve yayıncı Vedat Günyol hakkında öğrencisi Aydın Ergil bir yaşamöyküsü kitabı hazırladı. Bu kitap üzerine öğrencilerinden Nesim Ovadya İzrail ve yakın dostlarından Ali Kıvrakdal ile konuştuk.

A. İzci: Aydın Ergil’in kitabını hepimiz okuduk. Artık Vedat Günyol’un elimizde hemen hemen eksiksiz bir yaşamöyküsü var diyebilir miyiz? İlk izlenimleriniz nelerdir?

N. O. İzrail: Vedat Günyol’un ölümünün üzerinden yirmi bir yıl geçti ve eserlerinin yeni baskıları neredeyse hiç yapılmadı. Tanınırlığında ve dolayısıyla okuyucu sayısında bir azalma olduğu söylenebilir. Buna karşın, Aydın Ergil’in hazırladığı Vedat Günyol’un Yaşamöyküsü kitabı çok kapsamlı bir çalışma oldu. Bu eser, Vedat Günyol Dostları için adeta moral ve güç kaynağı oldu diyebilirim.

A. Kıvrakdal: Evet, diyebiliriz. Ancak şunu da eklemek isterim: “Yaşamöyküsü” ifadesi bu kitap için biraz eksik kalır. Okuyanlar hemen fark edecektir ki, bu eser aynı zamanda —dolaylı da olsa— Cumhuriyetimizin neredeyse yüzyıllık bir öyküsüdür.

A. İzci: Kitapta klasik yaşamöykülerinden farklı bir yöntem izlenmiş. “Öğrencilikler”, “okullar”, “görevler” gibi başlıkların yanı sıra “evler”, “sokaklar”, “piknikler”, “yolculuklar”, “tanışıklıklar”, “yargılanmalar”, “dostların ölümü” gibi bölümler de yer alıyor. Bu da kitabı bir roman gibi okunabilir kılıyor. Siz ne düşünüyorsunuz?

N. O. İzrail: Kitap, aslında Vedat Günyol’un kendi kaleminden çıkan ancak dağınık halde bulunan anılarının bir araya getirilmiş hâli. Aydın Ergil, Günyol’un yazılarından, kitaplarından, röportaj ve söyleşilerinden, hatta başkalarının kaleme aldığı yazılardan derleyerek bu eseri oluşturdu. Dikkat edilirse, kitabın kapağında “Derleyen: Aydın Ergil” ifadesi yer alıyor. Edebiyatta “derleme” türünün güzel bir örneği bu.

A. Kıvrakdal: Evet, yöntemi oldukça özgün. Aydın Ergil, 1968’den Vedat Günyol’un 9 Temmuz 2004’teki ölümüne kadar onun çok yakınındaydı. Yalnızca öğrencisi değil; okuru, dostu, sırdaşıydı. Yıllar boyunca hocasıyla ilgili her türlü belge, dergi, fotoğraf ve bilgiyi toplayıp arşivledi. Bugün Vedat Günyol’la ilgili en geniş arşive sahip kişi olduğunu söyleyebilirim. Bu yönüyle kitap, klasik bir biyografinin ötesine geçiyor.

A. İzci: Vedat Bey’in ayrıntılı yaşamı bir yandan da ülkemizin son yüz yılına ışık tutuyor, diyebilir miyiz?

N. O. İzrail: Kesinlikle. Her insanın yaşamı tarihe özgün malzemeler sunar. Vedat Günyol, çocukluk döneminde Osmanlı’nın son yıllarındaki Ermeni olaylarına dair canlı gözlemlerini aktarıyor. Onun yaşamı üzerinden, güneydoğudaki okullarda yaşanan sorunları, İstanbul’daki yabancı okulları, Köy Enstitülerini, liselerdeki eğitimin........

© Edebiyat Burada