Vergiyi yine tüketici ve bordrolular sırtladı
İlk altı aydaki vergi gelirinin yüzde 63,3’ü KDV, ÖTV başta tüketimden alınan dolaylı vergi kalemlerinden geldi; gelir, kâr ve servetten alınan “doğrudan” vergilerin pastadaki payı yüzde 36,7’de kaldı. Pastada Gelir Vergisinin payı yüzde 24,2, şirketlerin ödediği Kurumlar Vergisinin payı yüzde 11,3, mülkiyet vergilerinin payı ise sadece yüzde 1,2.
Dolaylı vergi oranının yüksekliğinde OECD ülkeleri ile ayrışması nedeniyle Türkiye’de “vergide adalet” konusu uzun yıllardır tartışma konusu. Bu yılın ilk yarısındaki toplam vergi pastasının yüzde 80’e yakın kısmını dolaylı vergi şeklinde tüketiciler ve ücret-maaştan gelir vergisi kesintisi şeklinde çalışanlar ödedi.
Çeşitli vergi paketleri ile artırılacağı açıklanan gelir, kâr ve servetten alınan “doğrudan” vergilerin pastadaki payı bu yıl ocak-haziran döneminde yüzde 36,7 düzeyinde kalırken, toplanan her 100 liralık verginin 63,3 lirasını ise tüketiciler ödedi. Doğrudan nitelikteki gelir vergisinin de büyük bölümünü ücret ve maaşlardan kaynaktan yapılan kesinti oluşturdu ve bu da pastada yüzde 15’e yakın pay aldı. Böylece tüketiciler ile bordrolu çalışanların vergi pastasına toplam katkısı yüzde 78’i buldu.
Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın açıkladığı verilere göre ocak-haziran döneminde 5 trilyon 598,6 milyar liraya ulaşan toplam merkezi yönetim bütçe gelirinin yaklaşık yüzde 85’lik kısmı vergi tahsilatı yoluyla elde edildi. Altı ayda kasaya giren vergi geliri yüzde 48,5 artışla 4 trilyon 771,5 milyar liraya ulaştı.
Vergi gelirlerinin ise 3 trilyon 18,7 milyarı dolaylı, 1 trilyon 752,7 milyarı doğrudan vergilerden sağlandı. Buna göre toplam tahsilatın üçte birini gelir sahipleri ve holdingler dahil kar elde eden kurumlar ile servet sahiplerinden alınan doğrudan vergiler, üçte ikisini ise yurttaşların tükettiği mal ve hizmetlere ödediği, fiyatın içinde yer alan Katma Değer Vergisi (KDV) ve Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) gibi “dolaylı” vergiler oluşturdu. Tedarik zinciri içinde yasal yüklenicisi nihai tüketiciler olan........
© Dünya
