Gayri safi yurt içi hasılada kesintisiz büyüme süreci 21 çeyreğe ulaştı. Üçüncü çeyrekte inşaat yüzde 13,9, sanayi yüzde 6,5 büyürken, yüzde 12,7 küçülen tarımda kan kaybı devam etti. İç tüketimdeki yüzde 4,8 ve yatırımlardaki yüzde 11,7’lik artışlar, üçüncü çeyrekte büyümenin ana sürükleyeni olurken, devletin tüketimi ise yüzde 0,8 arttı. Eylül sonu itibarıyla son dört çeyrek toplamında GSYH 1 trilyon 537,9 milyar, kişi başı milli gelir 17.886 dolar oldu.

Türkiye ekonomisi parasal sıkılaştırma sürecine rağ­men büyüme dinamiğini koruyor. Gayri safi yurt içi hası­la (GSYH) bu yılın üçüncü çey­reğinde yüzde 3,7 ile beklentilere yakın bir büyüme kaydetti. GSY­H’de kesintisiz büyüme süreci 21 çeyreğe ulaştı. Büyümede, özel­likle iç tüketimde devam eden canlılık ve yatırımlarda başlayan ivme etkili oldu. Sanayi ve özellik­le inşaat hızlı büyürken, tarımda ise kan kabı ağırlaştı.

Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı temmuz-eylül dönemi GSYH tahminlerine gö­re üretim yöntemiyle milli gelir, bu dönemde cari fiyatlarla geçen yılın aynı çeyreğine göre yüzde 41,6 artarak 17 trilyon 424 milyar 718 milyon TL oldu. Üçüncü çey­rekte GSYH’nin ABD doları cin­sinden tutarı da 432 milyar 880 milyon olarak gerçekleşti. Zin­cirlenmiş hacim endeksine göre üçüncü çeyrekte GSYH’de geçen yılın aynı çeyreğine göre büyü­me yüzde 3,7 olarak hesaplandı. Bu arada TÜİK, önceki iki çeyreğe ilişkin daha önce açıklanmış ol­duğu büyüme verilerinde revizyo­na gitti. Bu yılın ilk çeyreğindeki büyüme oranı yüzde 2,3’ten yüz­de 2,5’e, ikinci çeyreğin oranı da yüzde 4,8’den yüzde 4,9’a revize edildi. Böylece ilk dokuz aydaki büyüme de yüzde 3,7 olarak ger­çekleşti. Mevsim ve takvim etkile­rinden arındırılmış GSYH zincir­lenmiş hacim endeksine göre bir önceki çeyreğe göre artış ise yüz­de 1,1; takvim etkisinden arındı­rılmış GSYH zincirlenmiş hacim endeksinde geçen yılın aynı çey­reğine göre artış da yüzde 3,4 oldu.

Tarımda sektöründe ise kan kaybı hızlanarak devam etti. Bu yılın ilk üç çeyreğinde de ana sektörler içinde en olumsuz gelişme, bu sektördeki küçülme oldu. Revize verilere göre tarımda bu yıl ilk çeyrekte yüzde 0,7, ikinci çeyrekte yüzde 5,5 olan küçülme, üçüncü çeyrekte yüzde 12,7’ye ulaştı. Son yıllarda tarım sektörünü etkileyen olumsuz iklim koşulları, 2025 yılında da etkisini sürdürdü. Kuraklık, iklim değişikliği ve su stresi birçok bölgede rekolte kaybına yol açtı, üretim maliyetlerini artırdı. Mazot, gübre, tohum, pestisit ve enerji başta olmak girdi fiyatlarındaki sert artış üreticinin maliyetini yükseltirken satış fiyatlarıyla aradaki makas daraldı; çiftçinin üretimden çekilmesi hızlandı. İthalata dayalı politika ve fiyat belirsizliği, yatırım isteğini zayıflattı; tarımda planlama ve destek sisteminin yetersizliği üretimi zorlaştırdı.

Sanayide bu yıl ikinci çeyrekte başlayan canlanma üçüncüde ivme kazandı. Sanayi sektörü ikinci çeyrekte yüzde........

© Dünya