İçeride ve dışarıda mart ayından bu yana yaşa­nan şok gelişmeler ve en son İran-İsrail savaşı ile zir­veye çıkan istikrarsızlık ve gerilim, Türkiye ekonomi­sinde kırılganlığı artırarak sektörlerde güven kaybına yol açmaya devam ediyor.

Haziran ayında sektörel güven reel sektör (imalat sa­nayii), perakende ticaret ve inşaatta da düşüşe devam et­ti. Hizmetlerde ise son üç ay­da görece artan iş hacmi ve talebin katkısıyla güvende aylık bazda küçük çaplı artış yaşandı, ancak bu sektörde de gelecek üç ay beklentileri aşağı yönlü. En stratejik sek­tör olan ve parasal sıkılaş­tırma önlemleri ile özellikle yüksek faiz-baskılı kur poli­tikasından en fazla olumsuz etkilenen imalat sanayiinde kapasite kullanım oranı ise Şubat 2023 depremlerinden bu yana en dip düzeye indi.

Merkez Bankası’nın ima­lat sanayinde faaliyet göste­ren 1.842 iş yerinin yanıtla­rının ağırlıklandırılıp top­lulaştırılmasıyla elde ettiği İktisadi Yönelim Anketi’nin haziran ayı sonuçlarına gö­re hesapladığı mevsimsellik­ten arındırılmış Reel Kesim Güven Endeksi aylık bazda 0,2 puan daha düşerek 98,4’e kadar indi. Endeks değerinin 100’den büyük olması genel olarak ekonomik iyimserliği, 100’ün altında olması ise kö­tümserliği ifade ediyor.

Her ayın 1-15’inci günleri arasında alınan yanıtlara gö­re oluşturulan ankette sektö­rün, 19 Mart’taki İBB operas­yonunun henüz başlamadı­ğı durumunu yansıtan mart ayı güven değeri 103,2 düze­yinde bulunuyordu. Reel sek­törün güveni ABD’nin Çin ve diğer rakip ülkelere karşı aşı­rı yüksek gümrük duvarları belirlemesi ile küresel ticaret savaşlarının kızıştığı nisan ayında 100,8’e, devem eden gerilimle mayısta da 98,6 ile 100 baz değerin altına inmiş­ti. Buna göre Reel Kesim Gü­ven Endeksi son üç ayda 5 pu­ana yakın geriledi. Endeksin haziran ayı itibarıyla bir yıl önceki düzeyinin ise 3,1 puan altında olduğu belirlendi.

Reel Kesim Güven Endek­si’ne ait yayılma endeksleri incelendiğinde; mevcut ma­mul mal stoku, gelecek üç ay­daki ihracat sipariş mikta­rı ve üretim hacmi ile sabit sermaye yatırım harcama­sına ilişkin değerlendirme­lerin endeksi artış yönünde; genel gidişat, son üç aydaki toplam sipariş miktarı ve ge­lecek üç aydaki toplam istih­dama ilişkin değerlendirme­lerin ise azalış yönünde etki­lediği........

© Dünya