Üretici sektörlere kul­landırılan ve eko­nomik aktivite için gösterge niteliğindeki tica­ri kredilerin hacminde, Mer­kez Bankası’nın faiz indiri­mi başlattığı ve paralelinde özellikle sanayinin üretim azminde canlanmanın başla­dığı bu yılın ilk çeyreğinde­ki reel büyüme ivmesi, güçlü bir kontra faktör olarak kü­resel ve ulusal planda ortaya çıkan gerilimler sürecine ya­kalandı.

İçeride patlak veren siya­si gerilimin ardından, kredi faizlerinde kasımdan bu ya­na ihtiyatlı ve sınırlı devam eden düşüşler yerini yükseli­şe bıraktı. Başta sanayi sektö­rü olmak üzere ekonominin üretim ayağının fonlanması olan ve yatırım, üretim, istih­dam, ihracat ve gayri safi mil­li hasıla büyümesi açısından önem taşıyan ticari kredile­rin faizi bu kısa süredeki ar­tışlarla, Merkez Bankası’nın faiz indirim süreci öncesi olan kasım ayı düzeyinin de üzerine çıktı.

ABD’nin korumacı yakla­şım içeren yeni gümrük tari­fesi ile küresel ticaret savaşı­nın kızışması da belirsizliği artırdı. Kredi faizlerinde ib­re yeniden yukarı dönerken, gözler Merkez Bankası’nın bu ayki faiz toplantısına çev­rildi.

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) haftalık verilerine göre, bankacılık sektörü top­lam kredi hacminin en bü­yük bölümünü oluşturan ti­cari ve diğer kredilerin hac­mi 27 Aralık 2024-28 Mart 2025 arasındaki üç aylık dö­nemde 1 trilyon 358,1 mil­yar liralık net artışla 13 tril­yon 451,9 milyar liraya ulaş­tı.

Söz konusu kredilerde üç aydaki yüzde 11,2’lik cari ge­nişleme, aynı dönemde yüz­de 10,06 olan tüketici fiyat­ları (TÜFE) bazında enflas­yonla indirgendiğinde, reel bazda yüzde 1,1’lik reel büyü­meye karşılık geldi. Söz ko­nusu kredilerin hacminde mart sonu itibarıyla yıllık ca­ri artış ise yüzde 36,2 ile yıllık yüzde 38,1 olan enflasyonun altında kalmaya devam etti. Buna göre son üç aydaki re­el büyümesine rağmen ticari kredilerin ulaştığı düzey, bir yıl öncekinin hala reel olarak yüzde 1,4 altında kaldı.

Ticari kredilerde bu yıl ilk çeyrekte yaşanan artışta ara­lıkta başlayan faiz indirim süreci paralelinde üretim­deki canlanma etkili oldu. Bu ivmenin devam edebilme­si için ABD’nin dünya eko­nomisinde taşları yerinden oynatan radikal gümrük ta­rife değişiklikleri ile alevle­nen küresel ticaret savaşları sürecinde artan belirsizlik­ler ve beklenen finansal dal­galanmalar kadar, tutukla­malar ve kitlesel protesto ey­lemleri ile içeride yaşanan ve kırılgan ekonomik dengelere yansıyan gerilimin aşılması önem........

© Dünya