Merkezi yönetim büt­çesinden araştır­ma ve geliştirme (Ar-Ge) faaliyetlerine yapılan fonlama son yıllarda kısmen artmakla birlikte, Avrupa ül­kelerinin hala çok gerisinde bulunuyor. Geçen yıl AB ülke­leri ortalamasında merkezi yö­netim bütçesinden Ar-Ge’ye yapılan kişi başına harcama 284,7 euro olurken, Türkiye’de 57,5 euro ile bunun beşte biri düzeyinde kaldı.

2024 yılında bütçeden Ar- Ge faaliyetleri için başlangıç­ta 174 milyar 627 milyar lira ödenek ayrılmıştı. Türkiye İs­tatistik Kurumu (TÜİK), mer­kezi yönetim bütçesinden ya­pılan harcamalara ilişkin veri­leri açıkladı. TÜİK’in merkezi yönetim bütçesi verilerini baz alarak yaptığı hesaplamalara göre geçen yıl gerçekleşen top­lam fiili harcama önceki yıla göre yüzde 80,9’luk cari artış­la 178 milyar 580 milyon TL’ye ulaştı. 2024 yılında tüketici fi­yatları (TÜFE) bazında yüzde 44,38 olan enflasyondan arın­dırıldığında bütçeden yapılan Ar-Ge harcamalarının geçen yıl reel olarak yüzde 25,3 arttı­ğı belirlendi.

Bütçede Ar-Ge harcama­larının 2023 yılında yüzde 1,38 olan payı geçen yıl yüzde 1,51’e yükseldi. 2024’te Ar-Ge harcamalarının cari fiyatlar­la 43 trilyon 410,5 milyar TL olan Gayrisafi Yurt İçi Hası­la’ya (GSYH) oranı da yüzde 0,41 oldu. Ar-Ge harcamaları­nın 2008’de yüzde 0,27 düze­yinde bulunan GSYH’ye oranı, 2019’da yüzde 0,45’le en yük­sek düzeyi görmüş, 2022’de ise yüzde 0,36’ya gerilemiş, 2023’te biraz artarak yüzde 0,38 olmuştu.

TÜİK’in açıkladığı veri se­tinden yapılan hesaplamaya göre 2008-2024 dönemini kap­sayan 17 yılda merkezi yönetim bütçesinden Ar-Ge’ye yapılan toplam harcama 482 milyar 27,8 milyon liraya ulaştı.

Bütçe başlangıç ödenekleri esas alınarak hesaplanan tah­mini sonuçlara göre; 2025 yılı........

© Dünya