Tahkim finansmanı ‘yeni nesil’ yatırım aracı mı?
“İyi bir dava kötü bir planlamayla kaybedilebilir” derler. Bu cümle, özellikle yüksek maliyetli ve uzun süren uluslararası tahkim süreçlerinde fazlasıyla geçerlidir. İş dünyasında riskin ölçülebildiği kadar yönetilebildiği bir çağda, üçüncü taraf tahkim finansmanı (third-party funding) tam da bu ihtiyaca cevap vermek üzere gelişti.
Üçüncü taraf finansmanı, bir davanın tarafı olmayan yatırımcı ya da fonların, davacıya tahkim sürecine ilişkin masrafları karşılaması karşılığında, davanın başarılı sonuçlanması durumunda belirli bir pay almasıdır. Burada teminat olarak dava konusu alacak gösterilir; klasik anlamda borç değildir, risk paylaşımıdır.
Bu yapı girişimciler için hukuk riskinin finansallaşmasını sağlar. Tahkimin hukukçuların elinden çıkıp finans uzmanlarının radarına girmesi de bu evrimle başlar. İşletme sermayesine dokunmadan büyük ölçekli uyuşmazlıklarda hak iddia edebilmek, rekabetçi ekonomilerde stratejik bir tercih haline geldi.
Dünyada üçüncü taraf finansman pazarı 2023 itibarıyla 12 milyar dolar sınırını aşmış durumda. Özellikle Birleşik Krallık, ABD ve Hong Kong, bu alandaki gelişmiş yargı çevreleri arasında sayılıyor. Londra merkezli Burford Capital, BenchWalk, Omni Bridgeway, Harbour LF gibi oyuncular, ICC ve ICSID tahkimlerinde aktif olarak yer alıyor.
İngiltere’de yargı sisteminin 2014’te dava finansmanı meşru kabul etmesiyle başlayan bu dalga, Avrupa kıtasına ve Singapur gibi Asya merkezlerine yayıldı. 2024 yılında sadece Burford’un finanse ettiği davalardan sağladığı getiri 2-3........
© Dünya
