İnsanoğlunun dünya hayatının saadeti İslam’ın temel değerleri ile ancak mümkündür. Bu değerlerin üssül esasları itikat, ahlak, ibadet, muamelat ve ukubat olarak beş temel hükme dayanır. İslam’ın bu temel değer esasları, gaye ve maksat bakımından bütün olup tecezzisi yoktur. Bunları da aziz İslam uleması üç başlık altında toplayarak değerlendirmişlerdir:

a) Zaruriyyat

b) Haciyyat

c) Tahsiniyyat/kemaliyyat.

İşte İslam hukuku bu esaslar üzerine kurulmuştur. İslam hukuk düzeninin kanunen kaynağı Vahiy ve Risalet’e dayanır. İslami düzende emirler tümden gelim usulüyle dikeyden yataya doğru bir yol takip eder. Yani işlevsel olarak da ayet, hadis ve ictihat olmak üzere yukarıdan aşağı iner. Bu sistemin diğer beşeri sistemlerden farkı, İslam ile küfür arasındaki fark kadardır.

Bu hukuk düzeninde sorumluluklar tümevarım yoluyla ferdi, ailevi ve topluma doğru bir yol izler. Kısaca İslami düzende emirler tümdengelim, sorumluluklar ise tümevarım üzere bir yol izler.

İslami düzende borçlar hukuku yukarıda beyan ettiğimiz İslam’ın beş temel esasından olan “muamelat” içinde değerlendirilmiştir. Bu konuda fukahamız arasında herhangi bir ihtilaf bulunmamaktadır. Bu beş temel esasın tamamının pratiği........

© Doğruhaber