Ovih dana navršilo se deset godina od kako je 15. maja 2015. godine Viši sud u Beogradu, postupajući po naredbi četničkog vojvode Tome Nikolića, koji je ironijom sudbine tada bio predsednik republike, i četničkog premijera Aleksandra Vučića, doneo odluku o tobožnjoj rehabilitaciji Draže Mihailovića.

Naravno, ova odluka je samo jedan segment u trijumfalnom revanšističkom pohodu snaga poraženih u Drugom svetskom ratu nakon sloma evropskog socijalizma. Razni kolaboracionistički i filofašistički pokreti širom Evrope, a naročito u Istočnoj Evropi i na Balkanu, osetili su da je došao trenutak da operu svoju filofašističku biografiju, da izvrše reviziju istorije i da sebe prikažu kao autentične demokrate zaslužne za poraz fašizma i socijalizma. U ovom pohodu naročito su se, po svojoj ostrvljenosti, fanatizmu i falsifikovanju, isticali preživeli pripadnici četničkog pokreta u Srbiji i njihovi duhovni sledbenici i razni drugi konvertiti. Za njih je od kapitalne važnosti bila ta takozvana rehabilitacija Draže Mihailovića i njegova promocija u antifašističkog borca, budući da nisu imali ni jedan drugi osnov legitimiteta za vršenje vlasti koja im je, slomom socijalizma, jednostavno pala u ruke.

Tako je započeo proces prepravljanja prošlosti, revizije istorije, istine, prava i pravde. Najpre je 2004. godine donet jedan zakon kojim su izjednačena prava četnika sa pravima partizana, a zatim je 2006. godine donet prvi zakon o rehabilitaciji a 2011. drugi.

Šta je bila suština ovih antipravnih zakona?

Suština je u tome da se njima naređuje rehabilitacija lica koja su iz „političkih ili ideoloških razloga“ (kasnije su dodati i verski i nacionalni razlozi) lišena života, slobode ili nekih drugih prava.

U ovim zakonima nema nikakvog uputstva za sudove o tome šta znače politički i slični razlozi, kako se oni utvrđuju, na čemu sud treba da zasniva svoju pozitivnu ili negativnu odluku itd. Takva dodatna uputstva bila su neophodno jer sudovi, kao što nisu kompetentni za medicinu i o njoj ne moraju ništa da znaju, isto tako su nekompetentni i ne znaju ništa o politici, ideologiji, religiji ili o nacionalnim pitanjima. Očigledno je da pomenuta norma namerno nije precizno definisana kako bi se sudovima, tj. sudijama ostavilo što više prostora za proizvoljno odlučivanje. Računalo se na to da će mnoge sudije požuriti da se dopadnu novim četničkim vlastima i da će bez zazora prihvatiti skoro svaki zahtev za rehabilitaciju, što se u praksi i dogodilo.

Kakve su apsurdne odluke sudovi u Srbiji donosili u postupcima za rehabilitaciju najbolje ilustruje odluka Okružnog suda u Prokuplju iz 2009. godine kojom je rehabilitovan Mihailo Zotović, kapetan Nedićeve Srpske državne straže, poznat po tome što je za račun nemačkog i bugarskog okupatora pronalazio partizane i partizanske porodice, surovo se obračunavao sa njima i palio njihove domove. Kada su partizani počeli da oslobađaju Srbiju Zotović je sa svojim sledbenicima počeo da beži na sever, da bi negde kod Trstenika poginuo u oružanoj borbi sa........

© Danas