Gazetecilik endüstrisi, 21. yüzyılda yaşanan ekonomik ve teknolojik dönüşümler nedeniyle derin bir kriz yaşıyor. Bu krizden Türk medyası da payını alıyor ve birçok dijital medya mecrası çöküşe doğru yol almaya başladı. İlk başta kağıt maliyetlerindeki artış, reklam gelirlerinin ise Google, X (eski adıyla Twitter), Instagram, YouTube ve Facebook gibi platformlara kayması ve kağıt gazete satışlarının düşmesi Türkiye’de pek çok basılı gazetenin iflas etme noktasına gelmesine ya da kapanmasına sebep olmuştu. Şimdi ise dijital gazeteler ve haber mecraları, verimli bir gelir modeli geliştirememeleri nedeniyle basılı gazeteler gibi kapanma riskiyle karşı karşıya; bazıları ise kapandı.

Bu yazıda, Türkiye’de gazetecilik endüstrisinin dijital ortamda yaşadığı krizin temel sebeplerini 2025 senesine özgü bazı örnekler ile ele alırken bu krizden çıkış yollarına dair önerilerimi de paylaşacağım.

2025 Yılında Türkiye’de Gazetecilik Endüstrisinin Durumu

Bu yıl ilk olarak, 2016’da yayına başlayan bağımsız haber kuruluşu Gazete Duvar, 12 Mart’ta yayınlarına son verdiğini duyurmuştu. Gazete Duvar’ın sahibi Vedat Zencir ve yayın yönetmeni Barış Avşar, veda yazılarında haber mecrasının kapanmasının, Google’ın algoritma değişikliğinden kaynaklandığını söylemişti. Ayrıca Gazete Duvar’ın bağış kampanyası da yetersiz kalmıştı.

Yine Mart ayında BirGün, Kısa Dalga, Medyascope ve T24’ün de aralarında bulunduğu çok sayıda medya kuruluşu Google’ın okur trafiklerine uyguladığı ambargoyu protesto ettiklerini belirten açık, ortak bir mektup yayımlamışlardı. Türkiye’deki bağımsız medya kuruluşlarının yayımladığı açık ortak mektup, Londra merkezli Reuters haber ajansında da haber olmuştu.

Google’ın son algoritma değişiklikleri hakkında konuşan AK Parti Genel Başkan Yardımcısı ve TBMM Dijital Mecralar Komisyonu Başkanı Hüseyin Yayman, Google’ın tek taraflı aldığı kararlarla dijital medya ekosistemine ciddi zarar verdiğine dikkat çekerken bu konunun takipçisi olacağını ve gerekli düzenlemelerin de hayata geçirileceğini söylemişti.

Google’ın okur trafiğine uyguladığı ambargo hakkında konuşan CHP Genel Başkan Yardımcısı Burhanettin Bulut ise ulusal internet sitelerinden yerel internet sitelerine birçok mecra için tehlike çanlarının çaldığını ifade etmişti. CHP’li Bulut, internet sitelerinin yaşadığı sorunların araştırılması, bağımsız ve özgür mecraların kapanmasını önlemek için alınacak önlemlerin belirlenmesi, yazılı, görsel ve dijital basın çalışanlarının yaşadığı ekonomik sıkıntıların tespiti konusunda meclis araştırmasının da açılması için çağrıda bulunmuştu.

Öte taraftan Kısa Dalga, Diken gibi çok sayıda medya kuruluşunun ekonomik açıdan sürdürülebilirlik sorunları da var. 3 Nisan’da aralarında Evrensel Gazetesi, Apaçık Radyo, Scrolli, Fayn ve Kapsül’ün bulunduğu çok sayıda bağımsız medya kuruluşuna destek olunması için “Alt Medya” adı altında bir mesaj ve internet sitesi paylaşıldı.

Kısa Dalga, 10 Nisan’da sosyal medya hesapları üzerinden paylaştığı mesajında şunları ifade etti: “Bir yanda yükselen popülizm ve ticaret savaşları, bir yanda Google algoritmaları ve ülkede değişmeyen siyasi ve ekonomik baskı. Dünya ve Türkiye olağanüstü bir dönemden geçiyor. Gerçekleri öğrenme hakkınızı daha da kısıtlayan bir ortamdayız. Yapay zekaların, trollerin, botların dünyasında iyi gazetecilik yapmaya çalışan Kısa Dalga gibi kurumlar sizler için artık çok daha önemli. Çağrımız iyi gazeteciliğin yaşanılır dünya ve ülke uğraşındaki yerini bilenlere. Kısa Dalga’ya Patreon’da destek olun, umudu büyütelim.”

© Daktilo1984