Elon Musk’ın, Ekim 2022’de Twitter’ı satın alması bir nevi bir tavır ortaya koymaktı. İfade özgürlüğü, içerik politikaları ve reklam modelleri gibi konular, bir anda devasa bir tartışmanın merkezine yerleşti. Ancak Twitter’in X’e dönüşmesi, hiçbir zaman “branding” odaklı bir tartışma olmadı. Gelir odaklı, “maksimum özgürlük” iddiasına dayanan ama aynı zamanda manipülasyona daha açık bir mecra oluşmaya başlamasıyla kutuplaşmanın siyasi zemini pekişti. 2024 ABD Başkanlık seçimleri ve sonrasında oluşan atmosferle ise belki de geri dönülmeyecek bir hâl aldı.

Tam bu noktada ABD’de Demokratlar, ahlaki ve ideolojik sebeplerle platformdan uzaklaşarak Bluesky’e yöneldi. Bununla birlikte, Türkiye gibi otoriter yönelimli ve online denetimin yüksek olduğu ülkelerde, “X”in –eski Twitter’ın aksine– nasıl bir yol izleyeceği merak konusu hâline geldi. Mesele sadece ifade özgürlüğünü “maksimize etmek” mi, yoksa otoriter baskılara rağmen var olmayı sürdürmek için farklı bir iletişim stratejisi mi? Bu sorular ABD bağlamındaki tartışmalarda hep tali kaldı. Demokratların Bluesky göçünün nedenleri, Türkiye muhalifleri için benzer bir stratejinin isabetli olup olmayacağına dair bazı ipuçları tașıyor. Ancak tartıșmanın özünde hep erișim ve erișimin ikamesinin mümkün olup olmadığı yatacak.

Demokratlar Bluesky’a ideolojik ve ahlaki sebeplerle geçti. Pek çok Demokrat için, X’te kalmak ahlaki olarak tolere edilebilecek bir tutum olmaktan çıktı. Musk’ın yeni gelir stratejileriyle birlikte içerik moderasyonunu gevşetmesi, Demokratların hassasiyetlerini fazlasıyla zorluyordu. “Madem içerik denetimi bu denli geriledi, o hâlde bizim burada kalmamız meşru değil” söylemi demokratların kendi içindeki konsolidasyonu adına kısmen de olsa yankı buldu.

Bluesky ile X’in en önemli farkı, aslında X ile Twitter’ın en büyük farkından ileri geliyor. X, monetizasyonu (reklam ve etkileşim gelirlerini) önceliklendirirken Bluesky moderasyonu ve içerik denetimini öncelikliyor. Bu durum, ABD Demokratlarının ahlaki göçü için makul bir gerekçe oluştururken Türkiye’de muhaliflerin göç etmesi için aynı şeyi söylemek mümkün değil. Çünkü temel argüman şuydu: X’in monetizasyon stratejisi gereği, Elon Musk’ın “ifade özgürlüğünü maksimize etmek” gibi liberal bir maskeyle süslenmiş gelir politikası, ahlaken ve siyaseten tolere edilemeyecek içeriklerin bir moderasyona tabi olmamasıyla sonuçlandı. Dolayısıyla Demokrat argüman, “Burada bu varsa, ben yokum” ültimatomundan ibaretti.

Sansür konusu da aslında tam burada devreye giriyor. Demokratların “içerik moderasyonu” talebi Cumhuriyetçiler ve zaman zaman Liberteryenler tarafından bir sansür çağrısı olarak değerlendirildi. Bu ültimatomun iletişimsel spin’i, “Sansür etmemizi istiyorlar,........

© Daktilo1984