Kadınların yerel karar alma mekanizmalarındaki etkisini artırmak amacıyla, Küresel Eşitlik ve Kapsayıcılık Ağı, Mor Merdiven Ağı ve Daktilo1984 iş birliğinde düzenlenen “Yerel Düzeyde Toplumsal Cinsiyet Eşitliği için Güçlü İş birlikleri” programı, 23-24 Mayıs tarihlerinde Adana’da gerçekleşti.

Programın ilk gününde, toplumsal cinsiyet eşitliği, yerel yönetim politikaları, kadınların ekonomik güçlenmesi ve kadına yönelik şiddetle mücadelede muhtarların rolü üzerine kapsamlı bir kapasite geliştirme eğitimi düzenlendi. Bilgi ve deneyim paylaşımıyla güçlü bir dayanışma ortamı oluşturuldu.

İkinci gün, kadın muhtarlar ve azaların yanı sıra belediye meclis üyeleri, yerel yöneticiler ve sivil toplum temsilcileriyle bir araya geldik. Panel ve atölye çalışmalarında; toplumsal cinsiyet eşitliği odaklı yerel iş birliklerinin güçlendirilmesi, ortak eylem planlarının oluşturulması ve eşitlikçi yerel politikaların yaygınlaştırılması üzerine fikir alışverişinde bulunuldu.

Farklı kurumlardan gelen paydaşlarla birlikte kurduğumuz bu etkileşim ağı, yerelde eşitliğe dayalı, sürdürülebilir bir değişim için umut verici bir adım oldu.

Adana’da Yerel Eşitliğin Durumu: Veriler Ne Söylüyor?

Adana’da yerel siyasette kadın temsiliyeti hâlâ son derece sınırlı. 15 ilçeden yalnızca Seyhan ilçesi bir kadın belediye başkanı tarafından yönetiliyor. Kadın belediye meclis üyesi oranı ,76 ile Türkiye ortalamasının (,8) biraz üzerinde. Kent genelindeki 831 mahallenin yalnızca 28’inde kadın muhtar görev yapıyor. Bu da %3,3’lük kadın muhtar oranıyla, Türkiye ortalamasıyla bire bir örtüşüyor. Veriler, kadın muhtarların ilçelere göre dağılımında da büyük eşitsizlik (Şekil 1) olduğunu gösteriyor:

• Kadın muhtarların bulunduğu ilçeler:
  • Seyhan: 10
  • Çukurova: 7
  • Kozan: 3
  • Ceyhan: 2
  • Yüreğir: 2
  • Feke: 2
  • Sarıçam: 2
• Hiç kadın muhtarı olmayan ilçeler:
  • Tufanbeyli
  • İmamoğlu
  • Yumurtalık
  • Karataş
  • Karaisalı
  • Pozantı
  • Aladağ
  • Saimbeyli

Kadın muhtarların yoğunlukla bulunduğu ilçeler genellikle daha büyük ve sosyo-ekonomik açıdan gelişmiş yerler olurken, kırsal ve daha az gelişmiş ilçelerde kadın muhtar sayısının sıfıra yakın olması dikkat çekiyor. Bu tablo, Adana’da kadınların yerel yönetimlerde eşit temsile ulaşmasının ne denli zorlu bir mücadele olduğunu açıkça gözler önüne seriyor.

Şekil 1. Adana İlçeleri Kadın Muhtar Dağılımı

Eşit Temsilin Önündeki Engeller: Sosyo-Ekonomik ve Kültürel Dinamikler

Veriler gösteriyor ki sosyo-ekonomik düzeyi yüksek olan bölgelerde kadınların hem siyaset alanına girme motivasyonu artıyor, hem de seçmenlerin kadın adaylara oy verme eğilimleri güçleniyor. Eğitim seviyesi, ekonomik bağımsızlık, kentsel yaşam biçimi ve demokratik kültürün yaygınlığı, kadınların siyasal alanda daha aktif roller üstlenmesini destekleyen önemli faktörler.

© Daktilo1984