menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Dilini eşek arısı soksun!

86 23
19.10.2025

Eşek arısının nasıl soktuğunu çok iyi bilirim. Kevser halamın evinden halam kızı Semiha ile birlikte kapıdan çıktığımı anımsıyorum. Mahalle veletleri karşı evin pencere pervazına yuva yapan eşek arılarını kışkırttıkları için bütün eşek arıları ikimize saldırmışlar. Semiha ablama değil de benim başıma. Bir yıl sonra uzun komadan çıktığım zaman bu süre içinde beyin humması ve para tifo geçirmişim. Ayaklarımın altı mantar tutmuş. Ölümü iki kez yendim ve yürümeyi tekrar öğrendim.

Fransız malı “detay” (détail) sözcüğünü her kim ilk kullanıp dilimize, ilk kim yazıp kalemimize bela ettiyse sürüm sürüm sürünsün! “Dilini eşek arısı soksun” diyorum ama neden diyorum. Eşek arısının tadını bile bile...

Bu “detay” ahmaklığını başımıza bela eden kim ise “00”’daki (sans numéro=numarasız) “sans”ı (“sız”ı) da “yüz” anlamına gelen “cent” da ikisi de “san” diye okunduğu için, birbirine karıştırıp “numarasız”ı yani “00” (sıfır sıfır)’ı “yüz numara”=“hela” olarak atalarımızın kutsal dili Türkçemize armağan eden de aynı hırtodur!

Konumuz, televizyon ekranlarında kutsal dilimiz Türkçenin sunucu hatunlar tarafından katledilmesi. 1969 yılında TRT Televizyonu’nu kurduğumuzda bu bağlamda büyük bir sorunumuz yoktu. Sunucuların, spikerlerin hepsi radyo deneyimliydi. Ama gene de bu konuda öndenetim ve redaksiyon şubesi kurmuştuk. Görevlerinden biri de “Türkçe”yi korumak olan şubenin ilk müdürü bendim.

Fransız malı “detay” (détail) sözcüğünü her kim ilk kullanıp dilimize, ilk kim yazıp kalemimize bela ettiyse dilerim sürüm sürüm sürünsün! Dilini eşek arısı soksun. Bre metin yazarları, bre haber spikerleri, bre sunucular ve kolaylaştırıcılar, güzelim ayrıntı varken şu şen dul teferruat varken ne demeye şu Fransız........

© Cumhuriyet