menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

555K

61 19
11.04.2025

İnternette yer alan bilgiyi olduğu gibi aktarıyorum: 555K; 5 Mayıs 1960 tarihinde, Ankara’da, Demokrat Parti aleyhtarı öğrencilerin yaptığı protesto eylemi. Adını 5. ayın 5. günü saat 5’te Kızılay’da düzenlenmesinden alan eylem Cumhuriyet tarihinin ilk “sivil itaatsizlik” eylemi olarak da anılır.

28-30 Nisan 1960 tarihlerinde polisle öğrenciler arasında çıkan çatışmalarda iki öğrencinin (Turan Emeksiz, Nedim Özpolat) hayatını kaybetmesi ülkedeki ortamı iyice germişti. Demokrat Parti mitingi için Kızılay Meydanı’na gelen dönemin başbakanı Adnan Menderes, şoförünün yolun kapalı olmasını söylemesine rağmen onu dinlemeyince bir anda kendini protestocuların arasında buldu. Rivayete göre (Kime göre?) o zamanlar öğrenci olan eski CHP Genel Başkanı Deniz Baykal, şair Cemal Süreya’nın aktardığına göre ise Vedat Dalokay, Menderes’in “Ne istiyorsunuz?” sorusu üzerine başbakanın yakasına yapışıp “Hürriyet istiyoruz!” demişti. Menderes ise şu soruyla cevap vermişti: “Başbakanın yakasına yapışıyorsun, bundan büyük hürriyet olur mu?” 2000 yılında Adnan Menderes’in oğlu Aydın Menderes ile buluşan Baykal, Aydın Menderes’e, o sözü söyleyenin kendisi olmadığını söylemiştir.

Meydanda toplanan üniversiteli öğrenciler, Plevne Marşı’nı şu şekilde değiştirerek söylemiştir:

“Olur mu böyle olur mu?/ Kardeş kardeşi vurur mu?/ Kahrolası diktatörler./ Bu dünya size kalır mı?/ Kızılırmak akmam diyor./ Etrafını yıkmam diyor./ Ünü büyük İsmet Paşa/ Ben sözümden dönmem........

© Cumhuriyet