Dünya’da Trump belirsizliği
Trump, seçim öncesi vaat ettiği “ABD’yi tekrar büyük yapma” hamlelerine, gümrük tarifelerini artırarak başladı. Böylece ABD’nin büyüyen dış ticaret açığını ve bütçe açığını aşağı çekmek, ABD’nin artan devasa dış borç yükünü azaltmak ve ABD’nin üretim gücünü daha da artırmak istiyor. Elbette bir siyasi liderin kendi ülkesi için bunları istemesi kadar doğal bir şey olamaz. Muhtemelen önceki ABD başkanları da bu sorunları gidermek istemişlerdir. Ancak ekonomideki her tercihin farklı sonuçları olur.
Öncelikle Trump’ın ekonomik politika tercihleri, dünya ekonomisinde yeni bir belirsizlik ve kuralsızlık ortamı yaratmış görünüyor. Çünkü öngördüğü hamleleri, uluslararası ticaretin kurallarını, hukukunu ve kurumlarını yok sayarak yapmaya çalışıyor ve rakip gördüğü başta Çin olmak üzere diğer ülkeleri zarara sokmayı amaçlıyor. İçeride ise kendine yakın küresel şirketlere avantaj sağlama gayreti içinde. Sanırım bu yandaş sermayeyi besleme modelini bizden almış olabilir. Ayrıca Trump’ın, ABD ekonomisini dışarıya kapatmanın getirdiği dezavantajları yeterince hesaba katmadığı anlaşılıyor. Her sabah bir ülkeye gümrük vergisi getiriyor. Bir gün gümrük vergilerini artırıyor, ertesi gün bunları 90 günlüğüne askıya aldığını söylüyor.
Trump’ın korumacılığa, kayırmacılığa ve güç kullanmaya dayanan yeni uluslararası ticaret kurgusu, sermayenin ve malların serbest dolaşımına dayanan neoliberalizmin açmazlarına da çözüm getirmekten uzak........
© Cumhuriyet
