Şimdi tarihte neredeyiz?
Trump’ın “antikalıkları” yine, “Tarihte neredeyiz?” tartışmalarını hızlandırdı. The Economist, İsveçli tarihçi Johan Norberg’in, 3000 yıllık dönemde, Atina’dan Abbasilere, Anglosakson hegemonyasına kadar uygarlıkların “altın çağlarının” başlayışını, son erişini araştıran “Peak Human” (Mayıs, 2025) başlıklı kitabını tanıtıyordu: Altın çağ, ticarete, yabancılara, yeni fikirlere açık yönetimler altında başlıyor. İçe kapanmaya, yabacıları dışlamaya, farklı düşünceleri bastırmaya başlayan yönetimler altında sönümleniyor. Bugün, uygarlığın, yine bir sönümlenme döneminde miyiz?
Uygarlıkların bu dönemlerinde her zaman büyük savaşlar yaşanıyor. Halen İngiltere hükümetine “acil stratejik savunma incelemesi raporu” hazırlanırken danışmanlık yapan politika/istihbarat analisti Fiona Hill’e, (Trump’a önce danışmanlık yaptı sonra azil soruşturmalarında Trump’a karşı ifade verdi -Trump Hill için “derin devlet tiplerinden” diyormuş) göre “Dikkatle bakarsak III. dünya savaşının çoktan başlamış olduğunu görebiliriz”.
Büyük savaşlar da “coğrafyaların, ekonomik kaynakların” yeniden paylaşımıyla ilgilidir. Financial Times’da Gillian Tett, bir “jeoekonomi (kaynakların yeniden paylaşımı) çağındayız” diyor. Neoliberalizm geride kalırken “Şimdi ticaret, finans ve güvenlik politikalarının artık, ayrı........© Cumhuriyet
